Cisza wyborcza 2023. Ile trwa? Jakie są kary za złamanie ciszy wyborczej? Czego nie wolno robić w tym czasie?

Spis treści

1. Cisza wyborcza. Od kiedy i do kiedy obowiązuje? Ile trwa cisza wyborcza?
2. Cisza wyborcza. Czego nie wolno robić w tym czasie?
3. Na czym polega cisza wyborcza? Dr hab. Adam Gendźwiłł: Dzień refleksji ma swoją wartość
4. Kogo dotyczy cisza wyborcza? Cisza wyborcza w internecie też obowiązuje?
5. Cisza wyborcza za granicą
6. Cisza wyborcza a banery
7. Złamanie ciszy wyborczej. Ile wynosi grzywna?
8. Gdzie zgłosić złamanie ciszy wyborczej?

Cisza wyborcza. Od kiedy i do kiedy obowiązuje? Ile trwa cisza wyborcza?

Cisza wyborcza to instytucja prawa wyborczego znana w wielu krajach, jednak, nie wszędzie ona występuje. W Stanach Zjednoczonych i Niemczech ciszy wyborczej nie ma. Tam kampania może trwać do zamknięcia ostatniego lokalu wyborczego. Cisza wyborcza to czas, kiedy zabroniona jest agitacja i prowadzenie kampanii wyborczej. To 24 godziny bez polityki w mediach w całym kraju. Cisza wyborcza przed wyborami 2023 zaczyna się na 24 godziny przed dniem głosowania, o północy, i potrwa do zakończenia głosowania. Innymi słowy, w przypadku tegorocznych wyborów parlamentarnych, cisza wyborcza rozpocznie się w sobotę, 14 października o północy i potrwa do niedzieli, 15 października, do godziny 21.

Zobacz: Wyniki wyborów 2023. Kto będzie rządzić Polską? Najnowsze sondaże, przewidywania

Cisza wyborcza. Czego nie wolno robić w tym czasie?

Zasady przestrzegania ciszy wyborczej zostały sprecyzowane w art. 107 Kodeksu wyborczego. Warto wiedzieć, czego nie wolno robić w czasie ciszy wyborczej. W tym czasie na 24 godziny przed głosowaniem aż do zamknięcia lokali wyborczych nie można:

• prowadzić agitacji wyborczej,
• zwoływać zgromadzeń,
• organizować pochodów i manifestacji,
• wygłaszać przemówień,
• rozpowszechniać materiałów wyborczych etc.

Na czym polega cisza wyborcza? Dr hab. Adam Gendźwiłł: Dzień refleksji ma swoją wartość

Dr hab. Adam Gendźwiłł z Uniwersytetu Warszawskiego, ekspert Fundacji Batorego, zwraca uwagę, że ciszę wyborczą wprowadzano zwykle po to, żeby obywatele mieli czas na spokojne zastanowienie się nad swoim głosem. I żeby nie podejmowali decyzji pod wpływem impulsu, w ostatniej chwili.

Myślę, że taki dzień refleksji ma swoją wartość. Jest to jednak ograniczenie wolności słowa, a do tego - coraz mniej skuteczne. Dziś trudno ciszę utrzymać, bo informacje rozpowszechniają się w mediach społecznościowych, które trudno kontrolować. Moim zdaniem jest sens w zakazie agitacji wyborczej. Z pewnością powinna być zakazana w okolicy lokali wyborczych. Wątpię jednak w słuszność zakazu publikowania sondaży przedwyborczych w przeddzień wyborów - mówi dla "Super Expressu" dr hab. Adam Gendźwiłł, ekspert Fundacji Batorego.

Kogo dotyczy cisza wyborcza? Cisza wyborcza w internecie też obowiązuje?

W trakcie ciszy wyborczej zabroniona jest wszelka agitacja wyborcza, także ta prowadzona w internecie. Cisza wyborcza to czas, w którym politycy znikają ze środków masowego przekazu. Cisza wyborcza obowiązuje wszystkich obywateli naszego kraju. Zakazane jest publikowanie na portalach internetowych oraz udostępnianie materiałów dotyczących kandydatów na platformach społecznościowych. Nie jest konieczne usuwanie wcześniej opublikowanych treści związanych z wyborami. Ograniczenie obejmuje wyłącznie dodawanie nowych treści. Ponadto, w trakcie trwania ciszy wyborczej, niedozwolone jest również modyfikowanie istniejących już publikacji dotyczących wyborów, kandydatów itp.

Cisza wyborcza za granicą

Przepisy mówią jasno, że cisza wyborcza przed wyborami w Polsce obowiązuje na terytorium naszego kraju. Czy zatem cisza wyborcza obowiązuje za granicą? PKW ma w tej kwestii konkretne stanowisko i jasną odpowiedź: "Cisza wyborcza obowiązuje w Polsce, nie obowiązuje za granicą".

Sprawdź: Pilny apel do PKW! Chodzi o tajność głosowania! "Interpretacja narusza normy prawa konstytucyjnego"

Cisza wyborcza a banery

Cisza wyborcza nie obejmuje bilbordów i reklam, czy też innych form agitacji, które zostały opublikowane przed dniem jej ogłoszenia. Nie ma zatem konieczności ściągania plakatów ze słupów ogłoszeniowych lub wycofywania tekstów o wyborach i kandydatach ze stron internetowych. Nie można jednak wieszać nowych i publikować nowych agitujących treści.

Złamanie ciszy wyborczej. Ile wynosi grzywna?

Za łamanie ciszy wyborczej grozi grzywna. Mogą ją otrzymać także internauci. Naruszenie ciszy wyborczej to wykroczenie, zagrożone karą grzywny. Wysokość grzywny reguluje Kodeksie wykroczeń. Jaka kara za złamanie ciszy wyborczej? Zgodnie z art. 24 tego kodeksu grzywna za naruszenie ciszy wyborczej może być w wysokości od 20 zł do 5 tys. zł. Na większą karę mogą narazić się osoby, które przed zakończeniem ciszy wyborczej, czyli przed zamknięciem lokali wyborczych, podadzą do publicznej wiadomości wyniki przedwyborczych sondaży lub sondaży przeprowadzonych w dniu głosowania. Tutaj grzywna sięga, bagatela, od 500 tys. złotych do 1 miliona złotych!

Zapoznaj się: Na kogo głosować w wyborach 2023? Przegląd programów politycznych partii w pigułce

Gdzie zgłosić złamanie ciszy wyborczej?

Przy okazji ciszy wyborczej Państwowa Komisja Wyborcza przypomina, że to nie PKW rozstrzyga o tym, czy cisza wyborcza została naruszona czy nie. "Naruszenie zakazu prowadzenia agitacji wyborczej w okresie ciszy wyborczej to wykroczenie, a naruszenie zakazu podawania do publicznej wiadomości wyników sondaży zachowań wyborczych i przewidywanych wyników wyborów - przestępstwo. Zatem ocena, czy w danym przypadku doszło do naruszenia tych zakazów, nie będzie należała do Państwowej Komisji Wyborczej, lecz do organów ścigania i sądów. Dlatego też wszystkie przypadki naruszenia ciszy wyborczej należy zgłaszać policji" - czytamy na oficjalnej stronie PKW.