W programie "Express Biedrzyckiej", prowadzonym przez Kamilę Biedrzycką, gościli: senator Krzysztof Kwiatkowski oraz Krystyna Kurczab-Redlich, była korespondentka w Rosji i autorka biografii Władimira Putina. Rozmowa skupiła się na kluczowych wydarzeniach geopolitycznych i wewnętrznych. Poruszono kwestie gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy po szczycie w Berlinie, kontrowersje wokół braku obchodów Chanuki w Pałacu Prezydenckim, sytuację polskiego wymiaru sprawiedliwości oraz nowe zagrożenia dla cyberbezpieczeństwa i terroryzmu w Polsce. Goście analizowali także wewnętrzną sytuację Rosji i jej stosunek do pokoju.
Geopolityczne gwarancje bezpieczeństwa i jedność Zachodu
Stany Zjednoczone i Europa zobowiązały się do współpracy na rzecz zapewnienia Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa po zakończeniu wojny z Rosją. Wśród uzgodnionych działań jest kierowana przez Europę i wspierana przez USA misja wojskowa, która ma odbudować ukraińskie siły zbrojne oraz pomóc w utrzymaniu bezpieczeństwa powietrznego i morskiego. Przewidziano także ustanowienie kierowanego przez USA mechanizmu monitorowania zawieszenia broni.
Premier Donald Tusk podkreślił, że amerykańska deklaracja o udziale w systemie gwarancji jest bardzo znacząca. „Amerykanie są przekonani, że jesteśmy w stanie zbudować z ich udziałem poważne gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy” – stwierdził Tusk, dodając, że dla Polski są to również gwarancje bezpieczeństwa.
Francuski prezydent Emmanuel Macron zaapelował o suwerenność Ukrainy i bezpieczeństwo Europy. Kanclerz Niemiec Olaf Scholz, gospodarz szczytu, zauważył, że po raz pierwszy od początku wojny widać szansę na rozejm. Senator Krzysztof Kwiatkowski podkreślił jedność Zachodu, widząc w niej jedyną szansę na skłonienie Rosji do rozmów. Jak zauważył: „to było pierwsze spotkanie (...) w czasie którego (...) prezydent Zełęski miał okazję wymienić opinię z panami Witkoffem i Kushnerem, a więc z negocjatorami ze strony amerykańskiej”.
Sekretarz Generalny NATO Mark Rutte odwiedził Polskę, spotykając się z szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem. Podczas wizyty ogłoszono pełną gotowość bojową polskich baterii Patriot. Nowa szefowa brytyjskiego wywiadu zagranicznego MI6 ostrzegła przed rosnącym zagrożeniem ze strony Rosji, podkreślając, że „linia frontu jest dziś właściwie wszędzie”.
Polska i Turcja podpisały porozumienie o współpracy w zakresie bezpieczeństwa, obejmujące wymianę informacji, wspólne ćwiczenia wojskowe i rozwój przemysłu zbrojeniowego. Minister Kosiniak-Kamysz podkreślił, że umowa przewiduje: „całą serię działań współpracy rządowej (...) ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz obrony narodowej i współdziałania w NATO”.
Kontrowersje w polskiej polityce: Chanuka, sądownictwo i służby
W tym roku w Pałacu Prezydenckim po raz pierwszy od czasu Lecha Kaczyńskiego, który zapoczątkował tę tradycję, nie odbyły się obchody Chanuki. Prezydent Karol Nawrocki, jeszcze jako kandydat, deklarował poważne traktowanie wartości chrześcijańskich i obchodzenie świąt „bliskich mojej osobie”.
Na brak obchodów zareagował ambasador USA w Polsce Thomas Rose, który sam jest żydowskiego pochodzenia, podkreślając, że historia Chanuki odnosi się do każdego narodu broniącego swojej wiary i tożsamości. Senator Kwiatkowski określił decyzję prezydenta Nawrockiego jako „demonstrację i ostentację”, wysyłającą „bardzo zły sygnał do wielu państw, w tym do Stanów Zjednoczonych i to uderzający w polskie interesy”.
Prezydent Nawrocki został skrytykowany za próbę zdobycia poparcia elektoratu Grzegorza Brauna. Donald Tusk skomentował słowa prezydenta, mówiące, że premier szkodzi Polsce bardziej niż Braun, pisząc: „Prezydent Nawrocki oznajmił właśnie, że bliżej mu do rusofila i antysemity Brauna niż do mnie”. W opinii senatora Kwiatkowskiego, „słowa prezydenta o tym (...) że w jego ocenie polski premier, premier polskiego rządu szkodzi dzisiaj Polsce (...) to są słowa absolutnie kuriozalne”.
W kontekście problemów z obsadzaniem stanowisk w Krajowej Radzie Sądownictwa (KRS), minister sprawiedliwości Waldemar Żurek wyraził gotowość do ustępstw, by uzyskać aprobatę prezydenta Nawrockiego dla ustawy o KRS. Senator Kwiatkowski popiera dążenie do kompromisu, aby rozwiązać problem masowo uchylanych wyroków neo-sędziów. Wskazał, że sam padł ofiarą systemu, gdy w jego sprawie o nadużycie władzy w NIK wyrokowała „neo-sędzia” Izabela Szumniak, której orzeczenia były już podważane przez Sąd Najwyższy.
Prokuratura Okręgowa w Warszawie wszczęła czynności sprawdzające w sprawie ujawnienia danych o zdrowiu szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego (BBN) Sławomira Cenckiewicza. „Gazeta Wyborcza” informowała o zatajeniu przez Cenckiewicza przyjmowania leków w ankiecie bezpieczeństwa, co miało być przyczyną cofnięcia mu dostępu do informacji niejawnych. Zdaniem senatora Kwiatkowskiego, „podanie nieprawdziwych informacji jest podstawą do tego, że osobie takiej zostanie odmówiony dostęp do informacji prawnie chronionych”. Rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński poinformował, że SKW nakazała pilne postępowanie wyjaśniające w tej sprawie.
Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o KRS, zakładający wybór sędziów do Rady przez wszystkich sędziów w Polsce. Senator Kwiatkowski liczy, że sędziowie "nie na polityczne zamówienie" wybiorą przedstawicieli KRS, którzy będą reprezentować interesy wymiaru sprawiedliwości. Wskazał również na karygodne blokowanie awansów oficerskich w służbach, argumentując, że młodzi ludzie zdecydowali się bronić bezpieczeństwa kraju.
W kontekście ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, która wygasa w marcu przyszłego roku, senator Kwiatkowski uważa, że rząd pracuje nad nowym dokumentem. Jest to konieczne, aby uregulować pobyt ponad miliona Ukraińców w Polsce, którzy pracują, płacą podatki i których dzieci chodzą do polskich szkół.
Rosja: reżim Putina, propaganda i brak woli pokoju
Krystyna Kurczab-Redlich stwierdziła, że Rosji absolutnie nie zależy na pokoju. Zawarciu pokoju musiałoby towarzyszyć „potwierdzenie przez świat przegranej Rosji”, na co Kreml nigdy się nie zgodzi. Jako przykład totalnej paranoi podała ogłoszenie przez Sąd Miejski w Moskwie wyroku 15 lat kolonii karnej dla prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego Karima Khana za aresztowanie Władimira Putina.
Zdaniem biografki, Rosja przesunęła się ze stanu autorytaryzmu do państwa totalitarnego, gdzie nacisk na społeczeństwo jest coraz większy. Od 2022 roku urodziny Putina stały się „świętem totalnym państwowym”, celebrowanym nawet w przedszkolach i żłobkach. To indoktrynacja od kołyski, prowadząca do tego, że osoba Putina „już przekracza i znaczenie jego osoby przekracza dotychczasowe w ogóle pojęcie o władzy. To już jest władza boska”.
Komentując wypowiedzi Donalda Trumpa, Kurczab-Redlich stwierdziła, że Trump „bardzo chciałby być taki jak Putin”. Zazdrości dyktatorom możliwości bycia jedynowładcą, czego brakuje mu w amerykańskiej demokracji. Rosyjskie społeczeństwo, choć odczuwa pogarszającą się sytuację finansową, kieruje się postawą „my wytrzymamy”, wspierając Putina z poczucia beznadziejności buntu i wpajanej idei wielkości ojczyzny.
Rosyjska rzeczniczka MSZ Maria Zacharowa stwierdziła, że Lenin był „architektem niepodległego państwa polskiego”, co Krystyna Kurczab-Redlich określiła jako absurd. Podkreśliła, że propaganda rosyjska w Polsce nieustannie kreuje wizerunek Polski jako „najbardziej zbuntowanej części Zachodu”, wykorzystując kłamstwa. Europa, według Kurczab-Redlich, zbyt późno zrozumiała prawdziwą naturę Putina, ale obecnie „Unia Europejska jest jedynym jedyną naszą oporą”.
Pytana o realność napaści Rosji na kraje bałtyckie czy Polskę, Kurczab-Redlich wyraziła pogląd, że „nie będzie kim”. Zwróciła uwagę na problemy Rosji z poborem wojskowym i finansowaniem armii, co ilustrują relacje żołnierzy z frontu, mówiących o konieczności samodzielnego kupowania wyposażenia i żywności.
Wyzwania bezpieczeństwa wewnętrznego Polski: cyberataki i zagrożenie terrorystyczne
Wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski poinformował o ataku hakerskim na Urząd Zamówień Publicznych (UZP) i Krajową Izbę Odwoławczą. Cyberprzestępcy uzyskali dostęp do skrzynek poczty elektronicznej pracowników. Incydent zgłoszono odpowiednim służbom, które podjęły działania mające na celu ustalenie sprawców i ograniczenie skutków naruszenia.
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) zatrzymała 19-letniego studenta Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Mateusza W., podejrzewanego o przygotowywanie zamachu masowego na jednym z jarmarków świątecznych z użyciem materiałów wybuchowych. Jacek Dobrzyński, rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych, poinformował, że mężczyzna „bardzo mocno zauroczył się islamem, zakochał się w terroryzmie, dążył do nawiązania kontaktów z państwem islamskim. Jego celem było zabić”.
Krystyna Kurczab-Redlich zaapelowała o unikanie antyislamskich nastrojów, wyjaśniając, że Państwo Islamskie jest terrorystyczną częścią islamu, działającą przede wszystkim przeciwko innym muzułmanom. Dobrzyński podkreślił, że śledztwo nie wykazało żadnych śladów rosyjskich w tej sprawie. Zaapelował także do Polaków o czujność w okresie przedświątecznym i zgłaszanie wszelkich podejrzanych zachowań czy pakunków policji.