Jak głosować, by oddać prawidłowy głos w wyborach? Instrukcja krok po kroku

Wybory i referendum

Według wielu będą to najważniejsze wybory od 1989 r., ponieważ wyznaczą kierunek, w jakim będzie zmierzał nasz kraj. W komisjach wyborczych oddamy głos na osobnych kartach na kandydatów do Sejmu oraz do Senatu. Wyborom parlamentarnym wyjątkowo towarzyszy referendum. Rząd zdecydował, że mamy odpowiedzieć na cztery pytania o to, czy popieramy: wyprzedaż majątku państwowego, podniesienie wieku emerytalnego, likwidację bariery na granicy z Białorusią i przyjęcie imigrantów. Przy każdym pytaniu, jakie zobaczymy na karcie referendalnej, będą możliwe odpowiedzi: „tak” i „nie”.

Karty do Sejmu i Senatu

Jeśli zechcemy wziąć udział jedynie w wyborach, dostaniemy dwie karty do głosowania (do Sejmu i Senatu). Otrzymane karty należy wrzucić do tej samej urny (nie będzie oddzielnych urn). Przypominamy, że od 2015 r. urny wyborcze są przezroczyste. Karty powinniśmy wrzucić do środka złożone tak, aby część zadrukowana nie była widoczna.

W wyborach wybierzemy 460 posłów i posłanek oraz 100 senatorów / senatorek. Polska w wyborach do Sejmu podzielona jest na 41 okręgów. W każdym z nich zostanie wybranych od 7 do 20 posłów / posłanek (w zależności od liczby mieszkańców w okręgu). W wyborach do Senatu mamy zaś 100 okręgów jednomandatowych.

Poradnik wyborcy. Krok po kroku

1. Jeśli nie wiesz, w której obwodowej komisji wyborczej głosujesz, sprawdź wcześniej adres swojego lokalu. Znajdziesz go na stronie www.wybory.gov.pl albo na stronie twojego miasta lub gminy.
2. Do lokalu wyborczego udaj się z dokumentem tożsamości. Może nim być np.: dowód osobisty, prawo jazdy, legitymacja studencka albo inny dokument ze zdjęciem. Dokument można okazać w telefonie (aplikacja mObywatel). Jeśli uzyskałeś zaświadczenie uprawniające do głosowania poza miejscem zamieszkania, je też musisz okazać komisji. Można zabrać swój długopis, ale w komisji wyborczej będą zapewnione długopisy dla wyborców.
3. Po okazaniu komisji wyborczej dokumentu oraz podaniu adresu zamieszkania, otrzymasz dwie karty do głosowania w wyborach parlamentarnych: do Sejmu i Senatu. Przed otrzymaniem kart musisz złożyć podpis na spisie wyborców, poświadczając ich otrzymanie.
4. Wybory zbiegają się z rządowym referendum. Jeśli oprócz wyborów bierzesz udział także w referendum, otrzymasz od członka komisji dodatkowo trzecią kartę z czterema pytaniami referendalnymi.
5. Na kartach z kandydatami do Sejmu i Senatu musisz postawić długopisem znak X tyko przy jednym wybranym kandydacie na każdej dwóch z kart. Jeśli na karcie z kandydatami na senatorów postawisz znak X przy więcej niż jednym kandydacie, twój głos będzie nieważny. W przypadku listy z kandydatami na posłów zaznaczenie więcej niż jednego kandydata na jednej z list nie unieważni twojego głosu, ale komisja uzna, że wybór padł na kandydata, który ma wyższą pozycję na liście. Lepiej więc przyjąć zasadę, że na obu kartach oddajemy jeden głos na jednego kandydata.
6. Biorąc udział w referendum musisz zaznaczyć jedną z odpowiedzi „tak” lub „nie” stawiając długopisem znak X przy każdym z czterech pytań.
7. Karty do głosowania należy złożyć tak, aby strona zadrukowana nie była widoczna. Wszystkie karty trzeba wrzucić do urny wyborczej.
8. Jeśli postąpisz zgodnie z wymienionymi radami, twój oddany głos będzie ważny. Pamiętaj jednak, aby nie popełnić błędów. Głos będzie nieważny, jeśli: - oddasz go na więcej niż jednego kandydata do Senatu, - nie oddasz głosu na żadnego z kandydatów lub postawisz przy nazwisku kandydata inny znak niż X (krzyżyk).

Wyborcze pytania i odpowiedzi

W jakich godzinach można oddać głos?

Lokale wyborcze czynne są w godzinach 7.00 – 21.00. Jeżeli do lokalu będzie długa kolejka, a ustawiliśmy się w niej przed godziną 21, członkowie komisji nie będą mogli zamknąć nam drzwi przed nosem.

Jak długo trwa cisza wyborcza i referendalna?

Na 24 godziny przed dniem głosowania (od północy w sobotę 14 października) nie można zwoływać zgromadzeń, wygłaszać przemówień ani prowadzić agitacji wyborczej lub referendalnej. Zabroniona jest też ona w internecie. Cisza wyborcza i referendalna kończą się w niedzielę o godz. 21, kiedy zamknięte zostaną lokale wyborcze. Za złamanie ciszy wyborczej grozi grzywna.

Co się dzieje w lokalu wyborczym po zakończeniu głosowania?

O godzinie 21 przewodniczący obwodowej komisji zarządzi zakończenie głosowania a lokal zostanie zamknięty. Przewodniczący zapieczętuje otwór urny wyborczej. Wówczas w lokalu będą mogły przebywać jedynie: członkowie komisji, mężowie zaufania, obserwatorzy społeczni i obserwatorzy międzynarodowi.

Jak liczone są głosy?

Obwodowa komisja wyborcza ustali liczbę osób uprawnionych do głosowania i liczbę wyborców, którym wydano karty. Sprawdzi też liczbę niewykorzystanych kart do głosowania i umieści je w zapieczętowanych pakietach. Przewodniczący otworzy urnę, a komisja policzy wyjęte karty do głosowania, aby ustalić ile kart oraz głosów jest ważnych i nieważnych. Powstaną protokoły głosowania: na listy kandydatów na posłów i senatora oraz w referendum.