- Europejscy przywódcy popierają wysiłki Trumpa w sprawie Ukrainy, ale chcą rozmów z udziałem Zełenskiego.
- Przywódcy UE są gotowi zorganizować trójstronny szczyt: Trump-Zełenski-Putin.
- Polska i UE podkreślają zasadę „nic o Ukrainie bez Ukrainy” w kwestiach suwerenności i terytorium.
- W rozmowach online z Trumpem i Zełenskim uczestniczyli m.in. premier Tusk i prezydent Nawrocki.
Reakcja Europy na szczyt Trump-Putin: warunkowe poparcie
Inicjatywa dyplomatyczna Donalda Trumpa spotkała się z pozytywnym, choć ostrożnym, przyjęciem ze strony kluczowych europejskich liderów. Po rozmowie online, w której były prezydent USA zrelacjonował przebieg swojego piątkowego spotkania z Władimirem Putinem na Alasce, przywódcy Unii Europejskiej wyrazili gotowość do dalszej współpracy. W oficjalnym oświadczeniu podkreślono chęć zaangażowania się w proces pokojowy, ale na jasno określonych zasadach. Po głośnym spotkaniu Trump-Putin na Alasce, Europa zadeklarowała gotowość do wsparcia dalszych rozmów pokojowych w Ukrainie. Sygnatariusze dokumentu, w tym przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, szef Rady Europejskiej Antonio Costa oraz premier Polski Donald Tusk, zadeklarowali:
„Jesteśmy gotowi, aby pracować z prezydentem Trumpem i prezydentem Zełenskim nad (zorganizowaniem) trójstronnego szczytu (w formacie Trump-Zełenski-Putin - PAP), ze wsparciem europejskim”. To wyraźny sygnał, że Stary Kontynent chce aktywnie uczestniczyć w kształtowaniu przyszłego ładu i bezpieczeństwa w regionie, nie pozostawiając kluczowych decyzji wyłącznie w gestii Waszyngtonu i Moskwy.
"Nic o Ukrainie bez Ukrainy" – jakie są warunki dalszych rozmów?
Kluczowym elementem europejskiego stanowiska jest zasada, którą rzecznik polskiego rządu Adam Szłapka ujął wprost: „nic o Ukrainie bez Ukrainy”. To fundamentalny warunek, od którego uzależnione jest poparcie dla jakichkolwiek dalszych negocjacji. Przywódcy europejscy, po naradzie we własnym gronie, jednomyślnie podkreślili, że jakikolwiek plan pokojowy musi w pełni szanować suwerenność Kijowa. Oznacza to, że Ukraina musi zachować pełną swobodę w decydowaniu o kluczowych dla siebie sprawach. Stanowiskiem państw europejskich jest „nic o Ukrainie bez Ukrainy”, co oznacza, że Kijów musi mieć pełną suwerenność w decydowaniu o swojej przyszłości, siłach zbrojnych i granicach. Jak podkreślił Adam Szłapka, dotyczy to braku jakichkolwiek ograniczeń w kwestii sił zbrojnych, swobody w nawiązywaniu relacji z państwami trzecimi oraz suwerennej decyzji o ewentualnym wstąpieniu do struktur NATO i Unii Europejskiej. Co równie istotne, wszelkie kwestie terytorialne muszą być rozstrzygane wyłącznie przy udziale i za zgodą władz w Kijowie.
Polski głos w dyskusji: Tusk i Szłapka o suwerenności Ukrainy
Polska odgrywa aktywną rolę w kształtowaniu wspólnego, europejskiego głosu w tej sprawie. W sobotnich rozmowach online Polskę reprezentowali zarówno prezydent Karol Nawrocki (w rozmowie z udziałem Trumpa i Zełenskiego), jak i premier Donald Tusk (podczas narady liderów europejskich). Rzecznik rządu Adam Szłapka, podczas konferencji prasowej, zapewnił o pełnej koordynacji działań między rządem a pałacem prezydenckim.
„Stanowisko polskie musi być jednolite (...) Jesteśmy w kontakcie, także tutaj współpraca na pewno będzie zachowana” – zadeklarował. Jednoznaczne stanowisko Polski ws. Ukrainy, wyrażone przez rzecznika rządu, podkreśla konieczność zachowania jedności w kluczowych kwestiach bezpieczeństwa narodowego. Dla Warszawy, podobnie jak dla pozostałych stolic europejskich, absolutnym priorytetem jest zagwarantowanie, że przyszłość Ukrainy nie zostanie ustalona ponad jej głową, a ewentualne porozumienie nie odbędzie się kosztem jej suwerenności i integralności terytorialnej.
Oświadczenie Prezydenta Macrona, Premier Meloni, Kanclerza Merza, Premiera Starmera, Prezydenta Stubba, Premiera Tuska, Przewodniczącego Costy, Przewodniczącej von der Leyen:
„Dzisiejszego ranka Prezydent Trump zdał nam oraz Prezydentowi Zełenskiemu relację ze swojego spotkania z Prezydentem Rosji na Alasce w dniu 15 sierpnia 2025 r.
Przywódcy z zadowoleniem przyjęli działania Prezydenta Trumpa na rzecz powstrzymania rozlewu krwi w Ukrainie, zakończenia wojny napastniczej prowadzonej przez Rosję oraz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju.
Jak powiedział Prezydent Trump: »nie ma porozumienia, dopóki nie zawrze się porozumienia«. Zgodnie z planem Prezydenta Trumpa kolejnym krokiem muszą być dalsze rozmowy z udziałem Prezydenta Zełenskiego, z którym spotka się on wkrótce.
Pragniemy również wyrazić naszą gotowość do współpracy z Prezydentem Trumpem i Prezydentem Zełenskim przy organizacji trójstronnego szczytu wspieranego przez Europę.
Podkreślamy zdecydowanie, że Ukraina musi uzyskać żelazne gwarancje bezpieczeństwa, aby skutecznie bronić swojej suwerenności i integralności terytorialnej. Z zadowoleniem przyjmujemy oświadczenie Prezydenta Trumpa, że Stany Zjednoczone są gotowe udzielić takich gwarancji bezpieczeństwa. Koalicja Chętnych jest gotowa do tego, by odgrywać aktywną rolę w tym procesie. Siły zbrojne Ukrainy ani jej współpraca z państwami trzecimi nie powinny jednak podlegać żadnym ograniczeniom. Rosja nie może dysponować prawem weta w kwestii możliwości przystąpienia przez Ukrainę do UE i NATO.
To Ukraina będzie podejmować decyzje dotyczące swojego terytorium. Granice międzynarodowe nie mogą być zmieniane siłą. Będziemy kontynuowali nasze wsparcie na rzecz Ukrainy. Jesteśmy zdeterminowani, aby zrobić więcej, by utrzymać silną pozycję Ukrainy w celu doprowadzenia do zakończenia walk i osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju.
Wyrażamy gotowość do dalszego wywierania presji na Rosję do chwili zakończenia rozlewu krwi w Ukrainie. Będziemy nadal wzmacniać sankcje oraz szersze środki gospodarcze, aby wywierać presję na rosyjską gospodarkę wojenną aż do zawarcia sprawiedliwego i trwałego pokoju.
Ukraina może liczyć na naszą niezłomną solidarność w działaniach na rzecz osiągnięcia pokoju zapewniającego ochronę żywotnych interesów Ukrainy i Europy w dziedzinie bezpieczeństwa”.
Polecany artykuł:
Podcasty
Playlisty tematyczne
