Rząd ujawnił plan naprawy Trybunału Konstytucyjnego. Wkrótce konkretne zmiany

Apel do sędziów TK i zmiany w konstytucji

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar zaprezentował założenia planu naprawy Trybunału Konstytucyjnego. Jedną z jego części jest projekt uchwały Sejmu. W projekcie uchwały ws. TK zawarto apel do wszystkich sędziów TK o rezygnację, a do organów władzy publicznej, by nie uznawały rozstrzygnięć Trybunału w obecnym składzie. Według projektu, trzech "sędziów dublerów": Mariusz Muszyński, Justyn Piskorski i Jarosław Wyrembak nie są sędziami TK. Ponadto w projekcie jest też zapowiedź zmian w konstytucji.

Szef Kancelarii Premiera, Jan Grabiec zaznaczył podczas poniedziałkowej konferencji, że w projekcie uchwały nie chodzi tylko o sędziów-dublerów. - Oczywiście, gdyby były to osoby, którym zależy na ładzie konstytucyjnym w Polsce, na przestrzeganiu konstytucji, na właściwym funkcjonowaniu organów państwa - te osoby złożyłyby rezygnację, nawet bez apelu Sejmu - stwierdził Grabiec.

Prezydent chce skierować kolejne ustawy do Trybunału Konstytucyjnego

Jak zaznaczył, celem tej uchwały jest jasne wskazanie na zasady ładu prawnego w Polsce. Zdaniem Grabca dzisiaj jesteśmy w sytuacji, w której Trybunał Konstytucyjny jest uważany przez ekspertów, konstytucjonalistów, a także przez organy państwa, jak Sejm i Senat za organ, który nie spełnia konstytucyjnych reguł. - Mówiąc najkrócej: nie mamy Trybunału Konstytucyjnego, choć jest ciało, które rezyduje, panie i panowie siedzą w budynku z tabliczką „Trybunał Konstytucyjny”, podejmują jakieś decyzje i podpisują się pod nimi, ale zgodnie z wymogami prawa, wymogami konstytucyjnymi to nie jest TK - powiedział Grabiec.

Będzie nowy sąd konstytucyjny

W konferencji wziął udział także przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów Maciej Berek, który podkreślił, że TK przestał wypełniać swoją funkcję, a jego działalność obarczona jest bardzo istotnymi wadami prawnymi. - Jest problem składu, wadliwości składu, wadliwości procedowania, bardzo duży kompleks problemów prawnych. I na ten narastający problem chcemy odpowiedzieć dużą kompleksowa koncepcją. Potrzeba kreacji na nowo sądu konstytucyjnego w Polsce. Sąd konstytucyjny ma funkcjonować zgodnie z przepisami, które go dotyczą. Nie jesteśmy w stanie uzyskać tego efektu w składzie tym, który w tej chwili funkcjonuje w budynku przy al. Szucha - podkreślił Berek.

Dodał, że potrzebny jest nowy Trybunał, a kroki które pokazane zostały w pakiecie ustaw oraz uchwały ws. TK to docelowa kreacja sądu konstytucyjnego na nowo. Berek zaznaczył, że punktem wyjścia jest uchwała opisująca stan, który jest stanem zastanym.

Będzie zmiana konstytucji. Wicepremier Kosiniak-Kamysz zdradza szczegółowy plan

Jak zaznaczył uchwała wzywa osoby zasiadające w TK, "żeby rozważyły czy ich dalsze pełnienie mandatów jest w interesie państwa polskiego". Po drugie uchwała ma pokazać wszystkim, "którzy mierzą się z orzeczeniami TK, aby wiedzieli, że działają w obszarze bardzo wysokiego ryzyka prawnego".

- To jest ryzyko prawne, które powinniśmy zdjąć z obywateli, z urzędników, z sędziów. Powinniśmy je rozwiązać w sposób ustrojowy i systemowy. Dopóki to nie będzie możliwe, będziemy musieli funkcjonować w systemie, w którym tak naprawę tego TK w rozumieniu przepisów konstytucji nie ma. I o tym w sumie w całości opowiadają te trzy dokumenty, które dzisiaj państwu prezentujemy i nad którymi parlament rozpocznie, jak mamy nadzieję, prace już w tym tygodniu - podkreślił Berek.

Kryteria wyboru sędziów TK

Jak powiedziała szefowa komisji sprawiedliwości Kamila Gasiuk-Pihowicz (KO), celem jest zapewnienie obywateli, że TK stoi na straży praw i wolności obywatelskich zapisanych w Konstytucji RP oraz na straży konstytucyjności ustaw, a nie interesu jakiejkolwiek partii politycznej. To odpolitycznienie na serio – podkreśliła. - Po pierwsze, na sędziego będą mogły kandydować tylko i wyłącznie osoby, które co najmniej 4 lata nie były członkami partii, posłami czy senatorami. Po drugie (...) propozycja większości kwalifikowanej 3/5 do wyboru sędziego. A także wybór schodkowy - pięciu będzie wybranych na 3 lata; pięciu na 6 lat, a pięciu na pełną 9-letnią kadencję - wyjaśniła.

W pakiecie zmian dotyczących Trybunału Konstytucyjnego zaproponowana zostanie także m.in. rozproszona kontrola zgodności ustaw z konstytucją przez sądy powszechne - podkreślił w poniedziałek senator Polski2050 Jacek Trela. Dodał, że prace nad zmianami w konstytucji będą prowadzone w komisji ustawodawczej Senatu.