Ryszard Bugaj: Zapewnić bezpieczeństwo seniorom

"Super Express": - KNF pochyla się nad firmami oferującymi emerytom tzw. odwróconą hipotekę i chce uregulować ich działanie, aby zapewnić bezpieczeństwo osobom, które się decydują na tego typu bonus do świadczenia. Pan też widzi zagrożenia?

Prof. Ryszard Bugaj: - Do tej pory obowiązujące przepisy nie gwarantują klientom tego typu firm wystarczających zabezpieczeń. Szczególnie dramatyczne może być to, na co wskazuje KNF, tzn. w wypadku upadłości odpowiedniego podmiotu jego klient może stracić mieszkanie. Poważnym niebezpieczeństwem jest także pozycja osoby, która w zamian za dodatkowe pieniądze chce przekazać swoje mieszkanie. Chodzi tu przede wszystkim o wycenę takiej nieruchomości.

- Mniej wrażliwi społecznie powiedzieliby, że to kapitalizm i jaką cenę wynegocjujesz, tyle dostaniesz.

- To prawda. Pamiętajmy jednak, że osoby, które decydują się na odwróconą hipotekę, to po pierwsze osoby starsze, które nie zawsze orientują się w niuansach wycen, a po drugie, jeśli już korzystają z usług takich firm, są w podbramkowej sytuacji finansowej. To trochę tak, jak z pożyczkami na bardzo wysoki procent. Bierzesz, bo musisz, i nie zwracasz uwagi na konsekwencje. Dlatego trzeba zapewnić emerytom równoprawną pozycję w kontaktach z tego typu podmiotami finansowymi.

- Dodatkowo KNF sugeruje, żeby odwróconą hipotekę mogły proponować nie firmy będące płotkami na rynku, ale takie, które mają doświadczenie w zarządzaniu ryzykiem, czyli np. firmy ubezpieczeniowe. Dobry pomysł?

- Bardzo dobry. Pamiętajmy, że umowy, które w tego typu transakcjach się zawiera, mają długoterminowe konsekwencje. Nie można pozwolić, żeby zawierały je firmy, które szybko mogą upaść, czy to w wyniku złego zarządzania, czy celowych działań. Stąd z jednej strony potrzeba weryfikacji firm przez monitorowanie ich działalności, za czym zresztą opowiada się KNF, ale także wprowadzenia przymusowego ubezpieczenia, dzięki któremu mieszkanie nie przepadałoby na rzecz syndyka masy upadłościowej.

- Tym razem rząd posłucha KNF, a nie zignoruje jej ostrzeżenia, jak w wypadku Amber Gold?

- Rząd już prowadził prace nad uregulowaniem rynku odwróconych hipotek, ale brakowało mu, mam wrażenie, motywacji do działania. Miejmy nadzieję, że KNF zmotywuje rządzących do zmian. Tym bardziej, że komisja nie ma mocy sprawczej. Ma ją rząd.

Ryszard Bugaj

Ekonomista. Polska Akademia Nauk

None