- Nowelizacja ustawy o CPK wzmacnia ochronę praw osób wywłaszczanych, wprowadzając rygor natychmiastowej wykonalności decyzji lokalizacyjnej, co przyspieszy proces odszkodowawczy.
- Właściciele nieruchomości zyskają minimalny termin 120 dni na ich wydanie oraz możliwość otrzymania zaliczki do 85% odszkodowania, rozszerzoną także na nieruchomości niezabudowane.
- Terminy ustalania odszkodowania przez wojewodę zostaną skrócone do 30 lub 60 dni, zapewniając szybsze rozpatrywanie spraw.
- Projekt CPK, o szacowanym koszcie 131,7 mld zł, ma zostać oddany do użytku w 2032 roku, a nowe przepisy wejdą w życie natychmiast po ogłoszeniu.
Nowelizacja ustawy o CPK – co nowego?
Podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacja ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (CPK) ma na celu przede wszystkim wzmocnienie ochrony praw osób, których nieruchomości znajdują się na obszarze objętym inwestycją. Nowe przepisy wprowadzają istotne zmiany w procesie wywłaszczeń i wypłat odszkodowań, mając na celu uczynienie go bardziej sprawiedliwym i efektywnym.
Kluczową zmianą jest wprowadzenie nowej konstrukcji decyzji lokalizacyjnej. Obecnie decyzja ta nie uruchamia automatycznie procedury odszkodowawczej za wywłaszczoną nieruchomość. Po nowelizacji, decyzja lokalizacyjna będzie mogła uzyskać rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że:
- Rozpocznie się postępowanie w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania.
- Spółka CPK zyska możliwość dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Jednym z najważniejszych aspektów nowelizacji jest wprowadzenie minimalnego terminu na wydanie nieruchomości. Dotychczas brak takiego terminu mógł prowadzić do trudnych sytuacji dla osób wywłaszczanych. Zgodnie z nowymi przepisami, termin na wydanie nieruchomości nie będzie mógł być krótszy niż:
- 120 dni od daty, gdy decyzja lokalizacyjna stanie się ostateczna.
- 120 dni od wydania decyzji odszkodowawczej w pierwszej instancji, jeśli decyzji lokalizacyjnej nadano rygor natychmiastowej wykonalności.
To istotne zabezpieczenie dla właścicieli, dające im czas na znalezienie nowego miejsca zamieszkania lub prowadzenia działalności.
Szybsze ustalanie wysokości odszkodowania
Nowelizacja precyzuje również terminy dla wojewody na ustalenie wysokości odszkodowania. Wojewoda będzie miał 30 dni od dnia, gdy decyzja lokalizacyjna stała się ostateczna, lub 60 dni od dnia nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji lokalizacyjnej.
Kolejną ważną zmianą jest rozszerzenie grona osób uprawnionych do otrzymania zaliczki na poczet odszkodowania. Do tej pory zaliczki przysługiwały jedynie właścicielom nieruchomości zabudowanych. Po nowelizacji, będą mogli z nich skorzystać również właściciele nieruchomości niezabudowanych.
Osoba uprawniona do odszkodowania będzie mogła złożyć wniosek o zaliczkę w wysokości aż 85% ustalonego odszkodowania przez organ pierwszej instancji. Zaliczka ma być wypłacana w ciągu 30 dni od złożenia wniosku. To znaczące wsparcie finansowe dla osób wywłaszczanych, pozwalające im na szybsze rozpoczęcie nowego życia.
Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Oznacza to, że zmiany zaczną obowiązywać bardzo szybko po publikacji.
Program CPK to ambitny projekt, który zakłada budowę m.in. centralnego lotniska, zlokalizowanego pomiędzy Warszawą i Łodzią, oraz systemu Kolei Dużych Prędkości (KDP). Nowy port lotniczy ma być początkowo przystosowany do obsługi 34 milionów pasażerów rocznie i zaprojektowany w sposób umożliwiający elastyczną rozbudowę w przyszłości, w zależności od potrzeb i prognoz rozwoju rynku.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem, budowa lotniska CPK na terenie gmin Baranów, Wiskitki i Teresin ma rozpocząć się w 2026 roku. W 2031 roku port lotniczy ma uzyskać niezbędne certyfikacje, a w 2032 roku ma zostać oddany do użytku wraz z pierwszym odcinkiem KDP w Polsce na trasie Warszawa – CPK – Łódź.
Szacowany koszt inwestycji do 2032 roku wynosi 131,7 mld zł. To ogromne przedsięwzięcie, które ma szansę znacząco wpłynąć na rozwój gospodarczy Polski.