Do Sejmu trafił prezydencki projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt, który zakłada wprowadzenie istotnych zmian w traktowaniu zwierząt domowych w Polsce. Jedną z kluczowych propozycji jest zakaz trzymania zwierząt domowych na uwięzi, co ma na celu poprawę ich dobrostanu i zapewnienie im większej swobody.
Wyjątki od zakazu uwięzi
Projekt ustawy przewiduje pewne wyjątki od zakazu trzymania zwierząt na uwięzi. Zakaz nie będzie dotyczył sytuacji, gdy zwierzę jest prowadzone na smyczy, transportowane, bierze udział w wystawie, pokazie, konkursie, występie, treningu lub tresurze, a także podczas przeprowadzania zabiegu weterynaryjnego, profilaktycznego lub pielęgnacyjnego.
Ponadto, dopuszczalne będzie krótkotrwałe trzymanie na uwięzi poza miejscem stałego bytowania zwierzęcia, pod warunkiem, że nie narusza to jego dobrostanu i jest to uzasadnione określonymi warunkami wskazanymi przez właściciela.
Kolejny wyjątek dotyczy sytuacji, gdy uwięź jest niezbędna w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu stwarzanemu przez zwierzę dla życia lub zdrowia człowieka lub innego zwierzęcia, a także w celu zapobieżenia wyrządzeniu szkody przez to zwierzę, gdy zastosowanie innego środka jest niemożliwe lub uwięź jest środkiem najlepiej znoszonym przez zwierzę.
Psy służbowe i pasterskie wyłączone z zakazu
Projekt ustawy przewiduje, że zakaz trzymania zwierząt domowych na uwięzi oraz przewidziane wyjątki nie będą stosowane do psów wykorzystywanych do celów specjalnych, takich jak psy w wojsku, służbach specjalnych i służbach podległych MSWiA, a także do psów ratowniczych, psów przewodników osób ociemniałych i do psów pasterskich wykorzystywanych w czasie sezonowego wypasu kulturowego na terenie wypasowym.
W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślono, że ze względów bezpieczeństwa, w związku z wprowadzanym zakazem trzymania zwierząt domowych na uwięzi, przewidziano stosowny przepis przejściowy skierowany w szczególności do właścicieli i opiekunów psów trzymanych na uwięzi. Zgodnie z tym przepisem, właściciel lub opiekun zwierzęcia domowego, w szczególności psa trzymanego na uwięzi, zgodnie z przepisami dotychczasowymi, jest obowiązany do zastosowania wobec tego zwierzęcia środków ostrożności uniemożliwiających niekontrolowane wydostanie się takiego zwierzęcia na zewnątrz, poza miejsce stałego bytowania.
Obowiązek zapewnienia schronienia przed warunkami atmosferycznymi
Projekt ustawy zakłada również wprowadzenie obowiązku zapewnienia zwierzęciu odpowiedniego schronienia przed warunkami atmosferycznymi w przypadku psów trzymanych w kojcu, nieogrzewanym pomieszczeniu lub na otwartej przestrzeni.
Zgodnie z projektem, właściciel ma obowiązek „zapewnić psu budę, wykonaną z drewna lub materiałów drewnopochodnych stanowiących barierę termiczną, z izolacją cieplną, chroniącą przed warunkami atmosferycznymi oraz o wielkości dostosowanej do wielkości psa”. „Budę ustawia się w sposób zapewniający izolację od podłoża” – czytamy w projekcie.
W przypadku utrzymywania więcej niż jednego psa w kojcu, nieogrzewanym pomieszczeniu lub na otwartej przestrzeni, buda musi zostać zapewniona każdemu psu.
Brak nowych sankcji karnych
W uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślono, że projekt nie wprowadza żadnych nowych regulacji zagrożonych sankcją karną. Ustawa ma wejść w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. Obecnie obowiązujące przepisy zakazują trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż trzy metry.
Prezydent Karol Nawrocki zawetował tzw. ustawę łańcuchową, która miała wprowadzić zakaz trzymania psów na uwięzi. Zawetowane przepisy wprowadzały definicję kojca – miejsca, gdzie utrzymuje się psa na ograniczonej przestrzeni poza lokalem mieszkalnym i z którego nieuwiązany pies nie może samodzielnie wyjść, znajdującego się na ogrodzonym lub nieogrodzonym terenie.
Właściciel utrzymujący psa w kojcu musiałby zapewnić mu kojec utwardzony i zadaszony w większej części, o powierzchni nie mniejszej niż 10 m kw. w przypadku psa o masie ciała poniżej 20 kg, 15 mkw. dla psa o masie ciała od 20 do 30 kg i 20 mkw. dla psa o masie ciała powyżej 30 kg. Ponadto kojec miałby być powiększany wraz z liczbą przebywających w nim psów.
Regulacje zakładały, że kojec miał mieć wysokość nie mniejszą niż 1,7 m oraz trwałą i stabilną konstrukcję, ze stałym dostępem do światła dziennego, z ogrodzeniem, w którym co najmniej dwa boki zawierają prześwity przepuszczające światło i umożliwiające naturalny przepływ powietrza. Ponadto osoba trzymająca psa w kojcu, w nieogrzewanym pomieszczeniu lub na otwartej przestrzeni, miała być zobowiązana do zapewnienia zwierzęciu budy wykonanej z drewna lub materiałów drewnopochodnych stanowiących barierę termiczną, z izolacją cieplną, chroniącej przed warunkami atmosferycznymi oraz o wielkości dostosowanej do wielkości psa.
Nowelizacja zakładała również wyłączenia od zakazu trzymania psów na uwięzi – jedynie poza miejscem stałego bytowania psa. Możliwe byłoby m.in. prowadzenie na smyczy lub uwiązanie psa na czas spaceru, transportu czy też krótkotrwale w określonych warunkach wskazanych przez właściciela – w sposób niepowodujący naruszenia dobrostanu zwierzęcia (np. na czas zakupów).
Z regulacji w sprawie kojców miały zostać wyłączone psy wykorzystywane do celów specjalnych i psy utrzymywane w schroniskach dla zwierząt.