Wideo
Pogoda
Quizy
PiS nie ujawniło jeszcze programu
Nad tegoroczną (pre-)kampanią wyborczą wisi cień bieżących problemów, takich jak wysoka inflacja i kryzys zbożowy, przez co politycy nie prezentują nam wizjonerskich planów, ale skupiają się na tym, co jest do załatwienia tu i teraz. Jednocześnie wciąż chyba nie ujawniają swoich najpoważniejszych wabików na wyborców. Prezes PiS Jarosław Kaczyński (74 l.) prawdopodobnie czeka z ważnymi deklaracjami na czerwcową, ostatnią konwencję swojej partii. Od dawna spekuluje się, że może wówczas ogłosić waloryzację programu 500 plus (np. do 700 plus) czy rozszerzenie programu darmowych leków z 75 plus już na 70-cio czy 65-latków. Partia rządząca być może ogłosi także wypłatę 15. emerytury oraz dalsze zamrożenie cen prądu i gazu. Premier Mateusz Morawiecki (55 l.) zapowiedział już jednak coś dla Polaków, którzy potrzebują własnego mieszkania: „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”, którego koszty poniesie budżet państwa.
Waloryzacja 500 plus do 700 plus już nie wystarczy. Ekspert wyliczył, jak duża musi być podwyżka
Tusk przebija licytację. Ekspert krytykuje
Ofertę tę przelicytował lider PO Donald Tusk (66 l.), ogłaszając pomysł na kredyt hipoteczny 0 procent, a nawet dopłatę 600 zł do wynajmu mieszkania. Ekonomista Ryszard Bugaj (79 l.) jest zaskoczony takim stawieniem sprawy. – Propozycje dotyczące mieszkalnictwa powinny być poprzedzone bilansem po stronie dochodów i wydatków. Tusk zaproponował kredyt 0 procent dzień czy dwa po ogłoszeniu podobnej propozycji przez PiS. Przecież nie miał czasu, aby nawet omówić to z kierownictwem swojej partii – uważa ekspert. – Stawiane są propozycje tanich kredytów, a nikt nie myśli o pomocy dla kilkuset tysięcy Polaków już dziś spłacających bardzo drogie kredyty – dodaje prof. Bugaj.
Politycy obiecują tanie kredyty! Która partia daje najlepsze warunki?
W programie PO są także inne kwestie społeczne, jak powrót do finansowania in vitro, czy tzw. „babciowe”, czyli 1500 zł dla kobiet, które wrócą do pracy po urodzeniu dziecka.
Renty wdowie, czyli emerytury dziedziczone
Z kolei flagowym pomysłem Lewicy na kampanię jest złożony już w Sejmie obywatelski projekt ustawy o rencie wdowiej. Chodzi o dodatkowe podwyższenie emerytur wdów i wdowców. Lewica zapewnia, że jeśli nie uda się uchwalić ustawy przed wyborami, to dopilnuje ona, aby stało się to w Sejmie nowej kadencji.
Co ciekawe, podobny postulat znajdujemy w programie PSL, z tym, że ludowcy dodatkowe świadczenie dla wdów i wdowców nazywają „dziedziczeniem emerytury” (po mężu lub żonie).
Z kolei program Polski 2050, która zamierza iść do wyborów razem z PSL, opiera się na hasłach pro ekologicznych (zielona energia, czyste powietrze) oraz na przywróceniu wielu przepisów sprzed 2015 r., (dotyczących np. sądownictwa czy aborcji).
Ostatnie ugrupowanie, którego program przeanalizowaliśmy to Konfederacja. Nie oferuje ona wyborcom konkretów, ale chwytliwe hasła, takie jak: likwidacja 13. i 14. emerytury, obniżka podatków a nawet: „Dom, trawa, grill, dwa samochody, wyjazd na wakacje – dla pracujących Polaków”.
Hasła i banały
Hasłowe zapowiedzi w programach nie dziwią eksperta. - Propozycje składane w tegorocznej kampanii nie są zaskakujące. Mniej więcej od 2011 r. panuje przekonanie, że rzeczywistości nie da się za bardzo zmienić, dlatego programy partii przestały być obszerne. Realia życia w UE i w dobie globalizacji sprowadziły wielkie programy do parteru i zastąpiła je próba przekazania opinii publicznej kluczowych haseł. W obecnej kampanii wszyscy czekają na to, co stanie się w niej kluczowym wątkiem. Do tego zostaną hasła dostosowane - mówi politolog, prof. UW Rafał Chwedoruk (45 l.).
- Mamy więc do czynienia z inflacją banału w wydaniu partii politycznych, może poza pojedynczymi wypowiedziami, np. w kwestii kredytów mieszkaniowych. Ale to jest kierowane do wąskiej grupy obywateli i nie ma dużego znaczenia. Myślę, że ten absolutny banał podyktowany jest ostrożnością. Zresztą mamy stabilny system partyjny i czego by partie nie mówiły, to obywatele tego nie dostrzegają, tylko patrzą na partie przez pryzmat tego, z czego są im znane od dawna.
Demoralizacja wyborców
Ekonomista, prof. Ryszard Bugaj (79 l.): Słyszymy zapowiedzi tego, co jest odpowiedzią na bieżące potrzeby polityczne i nie wiem czy później będzie inaczej. Po przeczytaniu programów partii już w roku 2019 doszedłem do wniosku, że to wyścig pustych obietnic bez dbałości, czy to można zrealizować. To się robi niebezpieczne, bo wyborcy się demoralizują. I mamy tematy tabu, takie jak podatki. Nikt nie mówi, że powinny być sprawiedliwe. Nie mówi się też o zwiększaniu wydatków na obronność do 5 proc. PKB, a to są wielkie pieniądze.
Ostatnie propozycje partii dotyczą tylko niektórych grup społecznych. Dotyczy to np. kredytów mieszkaniowych, gdzie jedni proponowali np. wakacje kredytowe, a PO zaproponowała powrót do wysokości rat sprzed podwyżek stóp procentowych. To byłoby bardzo kosztowne i nie pomogłoby tym, którzy są w trudnej sytuacji, bo kredyty mieszkaniowe mają na głowie generalnie osoby bardziej zamożne. Do tego dochodzi wyścig na tanie kredyty hipoteczne. Nikt nie bierze pod uwagę sytuacji budżetu.
Wybrana oferta programowa partii:
PiS
- Waloryzacja świadczenia Rodzina 500 plus (np. do 700 plus)
- Dalsze zamrożenie cen prądu i gazu dla gospodarstw domowych oraz kolejna wypłata dodatku węglowego
- Uchwalenie przed wyborami ustawy o 14 emeryturze na stałe
- Obniżenie progu wiekowego upoważniającego do otrzymania darmowych leków z 75 plus na 70 albo 65 plus.
- Bezpłatne laptopy dla uczniów i nauczycieli (trafią w ich ręce we wrześniu)
PO
- Wprowadzenie związków partnerskich
- Kredyt hipoteczny 0 proc. dla osób do 45. roku życia oraz 600 zł dopłaty do najmu mieszkań
- Finansowanie in vitro (w Sejmie już jest projekt poselski w tej sprawie)
- Renta socjalna wysokości wynagrodzenia minimalnego (w Sejmie jes już obywatelski projekt ustawy)
- 1500 zł „babciowego” dla kobiet, które po urodzeniu dziecka chcą wrócić do pracy
Lewica
- Wypowiedzenie konkordatu i wyprowadzenie religii ze szkół
- In vitro na koszt państwa
- Aborcja na żądanie do 12 tygodnia życia płodu (będzie refundowana)
- Wprowadzenie renty wdowiej (ustawa już jest w Sejmie)
- Łatwy dostęp dla dzieci do żłobków i przedszkoli w całym kraju
PSL
- Jeśli ktoś ma dwie prace, ZUS i PIT będzie płacił tylko od jednej
- Wprowadzenie mechanizmów, które zrównają płace kobiet i mężczyzn
- Kredyty mieszkaniowe z oprocentowaniem 1,5 proc. Wkład własny od państwa wyniesie 100 proc.
- Dziedziczenie emerytury po mężu przed wdowy (można będzie zachować 100 proc. emerytury wyższej i 50 proc. niższej)
- Zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia do 6,8 proc. PKB
Polska 2050
- Stworzenie Komitetu Nominacyjnego, który będzie organizował organizował nabory na kandydatów do spółek Skarbu Państwa (odpolitycznienie i profesjonalizacja kadr)
- Czysty prąd – energetyka opata na rodzimej energetyki ze źródeł odnawialnych
- Stopniowy powrót do polityki zmierzającej do przyjęcia przez Polskę euro
- Uporządkowanie relacji między kościołem i państwem (np. przejrzystość finansowania), ale bez wypowiadania konkordatu
- Przywrócenie przepisów aborcyjnych sprzed wyroku Trybunału Konstytucyjnego i przeprowadzenie referendum w tej sprawie.
Konfederacja
- Mieszkaniowe Konta Oszczędnościowe – oszczędzanie na mieszkanie bez płacenia podatku
- Likwidacja 13. i i 14. emerytury
- Obniżenie podatków i redukcja etatów w urzędach
- Brak zgody na politykę klimatyczną UE
- Dom, grill trawa, dwa samochody i wakacje (dla pracujących)
