- Analiza możliwych tras przelotu Władimira Putina do Budapesztu na spotkanie z Donaldem Trumpem.
- Omówienie potencjalnych przeszkód politycznych i prawnych, w tym nakazu aresztowania wydanego przez MTK.
- Rola Węgier jako neutralnego gruntu i ich gotowość do organizacji szczytu pokojowego.
- Wpływ skomplikowanych relacji Rosji z NATO na wybór trasy przelotu.
Jak Putin dotrze na spotkanie z Trumpem w Budapeszcie?
Planowane spotkanie prezydentów Stanów Zjednoczonych i Rosji w Budapeszcie stawia pytania o logistykę podróży Władimira Putina. Kreml, ustami rzecznika Dmitrija Pieskowa, przyznaje, że trasa przelotu nie została jeszcze ustalona.
Pieskow podkreślił, że Węgry, jako państwo członkowskie zarówno NATO, jak i Unii Europejskiej, prezentują unikalne stanowisko w kontekście obrony własnych interesów, co spotyka się z uznaniem zarówno ze strony Putina, jak i Donalda Trumpa. Kwestie techniczne dotyczące organizacji spotkania mają być omówione przez ministra spraw zagranicznych Rosji, Siergieja Ławrowa, oraz sekretarza stanu USA, Marco Rubio, w nadchodzącym tygodniu.
Minister spraw zagranicznych Węgier, Peter Szijjarto, zadeklarował pełne zaangażowanie swojego kraju w zapewnienie możliwości zorganizowania spotkania przywódców USA i Rosji w Budapeszcie. Decyzja o spotkaniu zapadła po 2,5-godzinnej rozmowie telefonicznej między Trumpem a Putinem. Węgry od dłuższego czasu wyrażają gotowość do goszczenia szczytu pokojowego, również w formacie trójstronnym z udziałem Ukrainy.
Przestrzeń powietrzna NATO wyzwaniem dla Rosji
W związku z trwającą agresją Rosji na Ukrainie, większość państw NATO odmawia zgody na przeloty rosyjskich delegacji nad swoim terytorium. To zmusza Rosję do omijania tych obszarów i wyboru tras nad wodami międzynarodowymi lub przez kraje utrzymujące dobre relacje z Moskwą.
Sytuacja jest o tyle złożona, że Węgry nie mają dostępu do morza, a większość ich sąsiadów należy do NATO. Mimo to, decyzje o zgodzie na przeloty należą do poszczególnych państw. Oczekuje się, że Rosja wystąpi o zgodę do krajów, z którymi ma poprawne relacje.
Możliwe trasy przelotu Putina
- Trasa przez Białoruś, Polskę i Słowację: Ze względu na silne wsparcie Warszawy dla Ukrainy, ta opcja wydaje się mało prawdopodobna.
- Trasa przez Morze Czarne, Bułgarię i Serbię: Relacje Bułgarii i Serbii z Rosją są lepsze niż np. Rumunii, która otwarcie krytykuje działania Moskwy wobec Ukrainy.
- Trasa przez Morze Śródziemne, Adriatyk, Albanię lub Czarnogórę i Serbię: Ta opcja jest dyskusyjna ze względu na oskarżenia Rosji o próbę zamachu stanu w Czarnogórze w 2016 roku.
Nakaz aresztowania MTK wobec Władimira Putina może okazać się "papierowy"
Kolejnym problemem jest nakaz aresztowania Władimira Putina wydany przez Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w związku z działaniami Rosji na Ukrainie, które MTK uznaje za zbrodnie wojenne.
Kraje uznające jurysdykcję MTK mają obowiązek aresztowania i przekazania Trybunałowi poszukiwanych osób znajdujących się na ich terytorium. Statut MTK wyłącza immunitety przysługujące głowom państw. Mimo to, mało prawdopodobne jest, aby ten nakaz został wykonany w przypadku Putina.
Istnieją precedensy, gdy po wydaniu nakazu aresztowania Putin odwiedzał kraje będące stronami porozumienia o MTK i nie został aresztowany. Podobnie było z premierem Izraela Benjaminem Netanjahu na Węgrzech.
Bez woli politycznej mocarstw, w tym USA, nie ma realnych szans na egzekwowanie nakazów MTK wobec liderów krajów o dużym potencjale politycznym i wojskowym, zwłaszcza tych będących stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ. W kontekście planowanego spotkania, które ma na celu zakończenie wojny rosyjsko-ukraińskiej, aresztowanie Putina wydaje się jeszcze mniej prawdopodobne.
