Duda zmienił wniosek do TK ws. nowelizacji o mowie nienawiści. Trybunał odroczył rozprawę

Prezydent Duda koryguje wniosek w sprawie mowy nienawiści

W kwietniu bieżącego roku prezydent Andrzej Duda zaskarżył marcową nowelizację Kodeksu karnego w trybie kontroli prewencyjnej. Wniosek ten trafił pod obrady Trybunału Konstytucyjnego, który we wtorek miał się nim zająć w pełnym składzie. Jednakże, na początku posiedzenia, przedstawiciel prezydenta, profesor Dariusz Dudek, poinformował o modyfikacji wniosku.

Zmiany zgłoszone przez prezydenta Dudę dotyczą m.in. wykluczenia niepełnosprawności z katalogu przesłanek dyskryminacyjnych. Decyzja ta została ogłoszona podczas wtorkowej rozprawy w TK, która ostatecznie została odroczona.

Co zawiera poprawka Andrzeja Dudy?

Profesor Dudek, reprezentujący głowę państwa, wyjaśnił, że zakres zaskarżenia zostaje ograniczony poprzez wyeliminowanie przesłanki dyskryminacyjnej związanej z niepełnosprawnością. Argumentował to szczególną troską ustrojodawcy polskiego, w tym głowy państwa, o osoby z niepełnosprawnościami.

W odniesieniu do przesłanki płci, reprezentant prezydenta wniósł o wydanie wyroku interpretacyjnego. Zaznaczył, że prezydent uważa za niezgodną z konstytucją taką normę, która pod pojęciem płci rozumiałaby inne płcie niż te, które mają oparcie w konstytucji i tradycji polskiej, czyli płeć męską i żeńską.

W związku z wprowadzonymi modyfikacjami, prezes TK Bogdan Święczkowski dał przedstawicielowi prezydenta dwa tygodnie na przedłożenie poprawek w formie pisemnej. Rozprawa została odroczona na czas nieokreślony.

Co zakłada nowelizacja o mowie nienawiści?

Nowelizacja Kodeksu karnego z 6 marca, wprowadzić ma istotne zmiany w zakresie przestępstw z nienawiści. Do katalogu przesłanek, takich jak przynależność narodowa, etniczna, rasowa, wyznaniowa oraz bezwyznaniowość, dodano cztery nowe: wiek, płeć, niepełnosprawność i orientację seksualną.

Celem nowelizacji było objęcie ściganiem z urzędu również przestępstw motywowanych nienawiścią ze względu na te dodatkowe cechy. Oznacza to, że ofiary nie musiałyby składać prywatnych aktów oskarżenia.

Wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha, po uchwaleniu nowelizacji, wyraził przekonanie, że zmiany te przyczynią się do budowania bardziej sprawiedliwego i bezpiecznego społeczeństwa, w którym każdy, niezależnie od swojej tożsamości czy cech, będzie mógł czuć się chroniony przez prawo.

Dlaczego Duda zaskarżył ustawę?

Prezydent Duda, kierując nowelizację do TK, argumentował, że przepisy wprowadzające nowe przesłanki dyskryminacyjne budzą wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP. W szczególności, kwestionował zgodność z zasadą określoności prawa oraz wolnością wypowiedzi.

W uzasadnieniu wniosku do TK podkreślono, że ograniczenie wolności wypowiedzi może mieć negatywny wpływ na debatę publiczną. Istnieje obawa, że niedookreślona norma penalizująca mowę nienawiści posłuży do eliminacji z debaty publicznej niepopularnych poglądów.

Warto przypomnieć, że od pewnego czasu wyroki TK nie są publikowane w Dzienniku Ustaw. Rząd argumentuje, że publikacja rozstrzygnięć TK mogłaby utrwalić stan kryzysu praworządności.