Wybory samorządowe cisza wyborcza. W jaki sposób może dojść do złamania ciszy wyborczej i co za to grozi?

Spis treści

1. Co to jest cisza wyborcza i na czym polega?  
2. Ile trwa cisza wyborcza i od której godziny? 
3. Czy cisza wyborcza obowiązuje za granicą? 
4. Łamanie ciszy wyborczej. Czego nie wolno robić? Przykłady zachowań
5. Jakie są kary za łamanie ciszy wyborczej? Gdzie zgłaszać złamanie i naruszenie ciszy wyborczej? 

Co to jest cisza wyborcza i na czym polega?  

Każde wybory w Polsce wiążą się w tzw. ciszą wyborczą. Niektórzy uważają ją za przeżytek i uważają, że w obecnych czasach nie ma sensu. Inni zaś twierdzą, że to dobry czas na przemyślenia i złapanie dystansu od polityki. Co to jest cisza wyborcza i na czym polega? Ile trwa cisza wyborcza w Polsce? To pytania, które warto zadać, by nie jej nie złamać. Cisza wyborcza trwa od 24 godziny przed dniem głosowania, a więc w tym roku w najbliższy piątek przed niedzielą 7 kwietnia, o północy, i trwa do zakończenia dnia głosowania.

Ile trwa cisza wyborcza i od której godziny? 

Planowo, jeśli głosowanie ma trwać w godz. 7:00 - 21:00, to tyle samo czasu obowiązuje cisza wyborcza, ale może też dojść do jej przedłużenia. Jednym słowem trwa od północy z piątku na sobotę, do zakończenia głosowania.

Czy cisza wyborcza obowiązuje za granicą? 

Co ciekawe, cisza wyborcza nie obowiązuje za granicą! Czyli jeśli w wyborach biorą udział Polacy, którzy mieszkają za granicą, ich cisza wyborcza nie obowiązuje. W 2020 roku wypowiedziała się na ten temat PKW: -  Cisza wyborcza nie obowiązuje za granicą, w związku z tym koncert kandydata na posła nie byłby jej naruszeniem - powiedziała sekretarz PKW, szefowa Krajowego Biura Wyborczego Beata Tokaj. - Cisza wyborcza obowiązuje w Polsce - podkreśliła w 2020 roku. Natomiast trzeba pamiętać, że wybory samorządowe polegają na oddaniu głosu w miejscu stałego zamieszkania, nie da się więc w nich głosować za granicą.

Łamanie ciszy wyborczej. Czego nie wolno robić? Przykłady zachowań

W czasie trwania ciszy wyborczej nie wolno prowadzić agitacji wyborczej. Co to znaczy? Agitacją wyborczą jest publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób. W praktyce nie wolno m.in.:

• zwoływać zgromadzeń,
• organizować pochodów i manifestacji,
• wygłaszać przemówień,
• rozpowszechniać materiałów wyborczych, czyli np. rozlepiać plakatów wyborczych,
• eksponować napisy, znaki kojarzone z kandydatami i komitetami wyborczymi.

Dotyczy to również Internetu. W trakcie trwania ciszy wyborczej w mediach, także w Internecie, nie można zachęcać do głosowania na konkretnych kandydatów, publikować sondaży. Plakaty i banery, które zawisły przed ciszą wyborczą nie muszą być usuwane na czas trwania ciszy. Ale uwaga: nie mogą one być modyfikowane ani przemieszczane, gdyż może to zostać uznane za czynne prowadzenie agitacji wyborczej.

Jakie są kary za łamanie ciszy wyborczej? Gdzie zgłaszać złamanie i naruszenie ciszy wyborczej? 

Za złamanie ciszy wyborczej grożą poważne kary i konsekwencje! Jak podaje na swojej stronie PKW: za złamanie zakazu agitacji wyborczej grozi grzywna. W czasie ciszy wyborczej nie możesz upubliczniać wyników sondaży wyborczych. Za złamanie zakazu, grozi grzywna od pięciuset tysięcy do nawet miliona złotych.

Tu warto poznać rozróżnienie dotyczące zachowań związanych z agitacją oraz z np. publikowaniem wyników sondaży. W każdym przypadku są inne konsekwencje: 

1. naruszenie zakazu prowadzenia agitacji wyborczej w okresie ciszy wyborczej to wykroczenie
2. naruszenie zakazu podawania do publicznej wiadomości wyników sondaży zachowań wyborczych i przewidywanych wyników wyborów to przestępstwo. To, czy w danym przypadku doszło do naruszenia tych zakazów, nie będzie należała do Państwowej Komisji Wyborczej, lecz do organów ścigania i sądów.  Dlatego też wszystkie przypadki naruszenia ciszy wyborczej należy zgłaszać policji. 

CZYTAJ: Wybory samorządowe 2024. Zmiana miejsca głosowania