- Były prezydent USA, Donald Trump, opowiedział się za zestrzeliwaniem rosyjskich samolotów naruszających przestrzeń powietrzną państw NATO, co wywołało szeroką dyskusję.
- Zbigniew Bogucki z Kancelarii Prezydenta RP, komentując słowa Trumpa, podkreślił potrzebę zdecydowanych, ale rozważnych działań i zachowania jedności w ramach NATO w odpowiedzi na prowokacje Rosji.
- Bogucki zwrócił uwagę na uruchomienie przez Polskę Artykułu 4 Traktatu Północnoatlantyckiego po naruszeniu przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony, co doprowadziło do wzmocnienia wschodniej flanki NATO.
- Zaproponowano usprawnienie procesu decyzyjnego w państwach członkowskich NATO, oddając inicjatywę wojskowym w celu szybkiego reagowania na prowokacje.
Donald Trump, zapytany podczas spotkania z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w siedzibie ONZ, czy państwa NATO powinny zestrzeliwać rosyjskie samoloty naruszające ich przestrzeń powietrzną, odpowiedział jednoznacznie: „Tak, tak myślę”. Ta wypowiedź wywołała szeroką dyskusję na temat potencjalnych konsekwencji takiej postawy. Zbigniew Bogucki, komentując słowa byłego prezydenta USA w radiowej Trójce, stwierdził, że sygnał Trumpa o potrzebie zdecydowanych działań jest „dobry”. Jak podkreślił, Rosja „rozumie tylko argument siły”. Mimo poparcia dla zdecydowanych działań, Bogucki zaznaczył, że muszą one być podejmowane z rozwagą, aby „nie prowadzić do eskalacji”.
- Tutaj my musimy być naprawdę, w tym dobrym tego słowa znaczeniu, ostrożni, ale nie możemy być naiwni, nie możemy się też bać – podkreślił.
W odpowiedzi na pytanie o ryzyko wojny w przypadku zestrzelenia rosyjskiego myśliwca, Bogucki ponownie zwrócił uwagę na konieczność „bardzo rozważnego” podejścia.
Jednolite stanowisko Sojuszu
Kluczowym elementem, zdaniem Boguckiego, jest jednolite stanowisko Sojuszu Północnoatlantyckiego.
- To zdanie pana prezydenta Trumpa jest szalenie ważne, bo Stany Zjednoczone stanowią o 60 proc. siły militarnej siły Sojuszu. Ale tutaj musi być jednolite stanowisko, przyjęte przede wszystkim w ramach konsultacji – powiedział. Dodał, że tylko w ten sposób NATO może wysłać Rosji czytelny sygnał: "nie róbcie tego, ponieważ będziemy reagować”.
Bogucki ocenił, że Rosja „prowokowała, prowokuje i (…) będzie prowokować częściej kraje NATO”. Wskazał na potrzebę znalezienia „symetrycznej, ale także jednolitej odpowiedzi” ze strony państw członkowskich. W tym kontekście wspomniał o uruchomionym przez Polskę Artykule 4 Traktatu Północnoatlantyckiego, który stanowi podstawę do konsultacji w przypadku zagrożenia.
Sikorski grozi Putinowi zestrzeleniem samolotu. Gen. Bieniek tłumaczy procedury poprzedzające oddanie strzału
Szef kancelarii prezydenta zaproponował, aby następnym krokiem było przyjęcie w poszczególnych państwach członkowskich „bardzo sprawnego procesu decyzyjnego, który będzie już w rękach wojskowych”. Celem jest szybkie reagowanie w „konkretnym przypadku” prowokacji.
Artykuł 4 w praktyce
Artykuł 4 Traktatu Północnoatlantyckiego mówi, że „strony będą się wspólnie konsultowały, ilekroć, zdaniem którejkolwiek z nich, zagrożone będą integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze stron”.
Polska skorzystała z tego artykułu po naruszeniu jej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony we wrześniu. W efekcie NATO uruchomiło Wschodnią Straż, wzmacniając wschodnią flankę Sojuszu. W ubiegłym tygodniu Estonia również złożyła wniosek o uruchomienie konsultacji na podstawie art. 4 po naruszeniu jej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie myśliwce MiG-31, co spotkało się ze stanowczym potępieniem ze strony NATO.
W naszej galerii zobaczysz Donalda Trumpa w siedzibie ONZ:
Podcasty
Playlisty tematyczne
