Ty też możesz zostać informatorem UOKiK. Gwarancja anonimowości i dyskrecji

– Z okazji Światowego Dnia Konkurencji (był 5 grudnia – przyp SE) uruchamiamy w mediach społecznościowych kampanię „Zmowa rynkowa? Daj sygnał!” skierowaną głównie do byłych i obecnych pracowników dużych i średnich przedsiębiorstw m.in. z branży budowlanej, transportowej, motoryzacyjnej, IT. Chcemy im uświadomić, jakie praktyki, z którymi być może spotykają się w swojej pracy, są zakazane jako naruszające zasady uczciwej konkurencji. Celem kampanii jest także zachęcenie do informowania UOKiK o niedozwolonych porozumieniach. Można to zrobić anonimowo. Dzięki przekazanym sygnałom, które umożliwią wykrycie i położenie kresu zmowie na rynku, skorzystają uczciwi przedsiębiorcy, a także konsumenci, którzy zyskają swobodny dostęp do produktów i bez ograniczeń będą mogli wybrać najkorzystniejszą dla siebie ofertę – zachęca do obywatelskiego sygnalizowania Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Zainicjowana kampania ma przybliżyć społeczeństwu (co, jak, dlaczego, gdzie, kiedy i do kogo) program „Sygnalista”, który Urząd wdrożył w 2017 r. Początkowo sygnały (jak kto woli donosy) obywatele przesyłali mailem lub klasycznie, przez telefon. Od 2019 r. można zgłaszać swoje spostrzeżenia poprzez specjalną platformę. Dobrze jest, radzi UOKiK, gdy zastrzeżenia obywatelskie co do uczciwości działania danej firmy, mają potwierdzenie w dowodach. UOKiK zapewnia, że sygnaliści mają gwarantowaną dyskrecję. Połączenie między Urzędem, aplikacją i sygnalistą jest szyfrowane i zabezpieczone hasłem. Metadane z dołączonych plików są automatycznie usuwane. Nie da się więc stwierdzić, po adresie IP, że Kowalski wysłał ze służbowego komputera informację o nieuczciwych działaniach firmy, w której pracuje. Ba, prezes Chróstny podkreśla, polecając uwadze obywateli rzeczoną kampanię, że pracownicy Urzędu nie mają wiedzy o tożsamości sygnalizującego. UOKiK nie wymaga od obywatela zdolności detektywistycznych i dostarczenia kompletu dowodów wskazujących na niecne praktyki danej firmy. „Już sama informacja o sposobie funkcjonowania kartelu czy wskazówki, gdzie i jakich dowodów naruszenia można szukać u danego przedsiębiorcy, jest bardzo wartościowa” – podkreśla w okolicznościowym komunikacie.

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów prezes UOKiK może karać przedsiębiorców naruszających prawa konsumentów lub naruszających prawne zasady konkurencji. Nie są to symboliczne mandaty. Nieuczciwy przedsiębiorca może zapłacić karę wynoszącą do 10 proc. obrotu jego firmy osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. W 2020 r. Urząd wydał 1087 decyzji (273 dotyczących nieuczciwej konkurencji i 814 w sprawie ochrony praw konsumentów). Nałożył 30,09 mld zł. kar. Jaki udział w tym mieli sygnaliści? Nie wiadomo, bo przecież Urząd gwarantuje im pełną anonimowość i dyskrecję.