Prof. Ryszard Szarfenberg: Wystarczą 4 mld złotych, by pomóc niepełnosprawnym

"Super Express": - Mijają lata. Zmieniają się rządy, na czele państwa stoją różne formacje polityczne. Tymczasem problemy osób niepełnosprawnych od kilkudziesięciu lat się nie zmieniły. Co jest powodem tego stanu rzeczy?

Prof. Ryszard Szarfenberg: - Przede wszystkim wciąż nie możemy poradzić sobie z realizacją wymogów konwencji praw osób z niepełnosprawnościami z 2012 r. Zawiera ona wiele przepisów i wymagań skierowanych pod adresem rządu. Gdybyśmy skierowali się wyłącznie w kierunku wymagań socjalnych, to podstawowymi problemami są te związane z zasiłkiem pielęgnacyjnym, specjalnym zasiłkiem opiekuńczym, pomoc dla opiekunów.

- Jej konieczności chyba nikt nie kwestionuje.

- Osobiście uważam, że rozwijanie wsparcia dla opiekuna było błędem przy pozostawieniu wsparcia dla podopiecznego na dotychczasowym poziomie. Bo w ostatnich latach rozwijano wsparcie dla opiekunów, a kompletnie pozostawiano podopiecznych. Myślę, że dobrym rozwiązaniem byłoby mocne wsparcie dla osób niesamodzielnych przy jednoczesnym ograniczaniu wsparcia dla opiekuna. Aby docelowo dojść do sytuacji, w której podopiecznego stać będzie na opłacenie opiekuna, niezależnie, czy będzie to osoba z rodziny, czy wynajęty pracownik. Niestety, w ostatnich latach w Polsce finansowani są właśnie nie podopieczni, a ich opiekunowie.

- A czy najnowsze pomysły, takie jak danina solidarnościowa, mogą realnie pomóc osobom niepełnosprawnym?

- Na pewno pomogłoby stworzenie specjalnego funduszu dla osób niepełnosprawnych, jak rozumiem, to ma być celem tej solidarnościowej daniny. Z tym że już jeden fundusz - PFRON - dla osób niepełnosprawnych działa. Oczywiście można powiedzieć, że PFRON to fundusz mający na celu aktywizację niepełnosprawnych na rynku pracy, potrzebne jest coś dodatkowego, co rozwiąże problemy związane z pielęgnacją niepełnosprawnych. Natomiast, choć popieram zwiększenie progresji podatkowej, specjalna danina solidarnościowa wydaje mi się działaniem na szybko, mocno nieprzemyślanym, które nie osiągnie zamierzonego efektu.

- Czy jest coś, co rząd mógłby zrobić, by doraźnie poprawić warunki życia osób z niepełnosprawnością?

- Rząd poza podniesieniem renty socjalnej musi zrobić jeszcze jedną rzecz. W pierwszej kolejności powinien podnieść zasiłek pielęgnacyjny ze 153 do 500 zł. To dla budżetu koszt powyżej 4 mld zł.

- Rodzice domagają się jednak dodatkowego świadczenia.

- Jeżeli wprowadzimy dodatkowe świadczenie, będzie to wsparcie jedynie dla jednej grupy, a pozostawienie grupy rodziców opiekujących się dziećmi niemających orzeczonej niepełnosprawności z niesamodzielnością. Jeżeli zostanie podniesiony zasiłek pielęgnacyjny, z którego korzystają wszyscy rodzice niepełnosprawnych, żadna grupa nie będzie faworyzowana. To rozwiązanie bardziej sprawiedliwe.