Jak oddać głos w wyborach samorządowych? Wyjaśniamy krok po kroku

Wybory samorządowe - kto i gdzie może oddać głos?

W wyborach samorządowych obowiązuje podstawowa zasada: głosujemy tam, gdzie jesteśmy zameldowani lub po prostu mieszkamy na stałe. Zagłosować na kandydatów do rad gmin oraz na wójtów, prezydentów i burmistrzów, mogą wszyscy dorośli mieszkańcy gminy, posiadający czynne prawo wyborcze. Oddać głos w tych wyborach mogą nie tylko Polacy, ale też zameldowani w gminie obcokrajowcy (obywatele państw UE i Wielkiej Brytanii). Z kolei w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa oddać głos będą mogli tylko obywatele naszego kraju.

Czy trzeba być mieszkańcem gminy?

Osoby, które są zameldowane w gminach, mają pewność, że figurują w Centralnym Rejestrze Wyborców i mogą 7 kwietnia udać się do lokali wyborczych. Jeśli ktoś nie ma meldunku i nie uczestniczył dotąd w wyborach w swoim miejscu zamieszkania (nie figuruje w CRW), przed wyborami mógł złożyć wniosek o dopisanie do listy wyborców. Oprócz dokumentu tożsamości, trzeba było dołączyć do wniosku dowód na to, że mieszkamy w gminie (np. akt własności mieszkania albo umowa na dostawę mediów).

Trzy lub cztery karty do głosowania

Kiedy w niedzielę udamy się do naszego lokalu wyborczego, przedstawiciel komisji wyborczej wręczy nam kilka kart do głosowania. Ich liczba zależy od tego, gdzie mieszkamy. W większości gmin w Polsce wyborcy dostaną cztery karty z kandydatami: na radnych gmin, na radnych powiatu, na radnych sejmiku województwa oraz na wójtów, burmistrzów lub prezydentów. Wyjątkiem jest 66 dużych miast na prawach powiatu, gdzie głosujący dostaną tylko trzy karty, gdyż nie wybierają radnych powiatu. Z kolei w Warszawie nie ma rady powiatu, ale wyborcy zagłosują na kandydatów do rad dzielnic, czyli w sumie dostaną cztery karty wyborcze.

Białe karty, różne kolory tła pod nazwiskami

Wszystkie karty będą koloru białego, przy czym nazwiska kandydatów będą wydrukowane na kolorowym tle (zobacz: ramka obok). Wyborcy większości gmin będą mogli oddać w sumie tylko cztery ważne głosy - po jednym na radnych: gminy, powiatu i województwa oraz jeden przy wyborze wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Wyniki wyborów powinny być ogłoszone 10 kwietnia. W niektórych gminach wyborcy będę musieli ponownie stawić się do lokali wyborczych 21 kwietnia, jeśli zostanie ogłoszona druga tura wyborów, aby wyłonić spośród dwóch kandydatów wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Karty do głosowania:

Większość gmin – będą cztery karty do głosowania:

• Wybory do rad gmin - nazwiska kandydatów znajdą się na tle szarym,
• wybory do rad powiatu - nazwiska kandydatów znajdą się na tle żółtym,
• wybory do sejmików wojewódzkich – nazwiska kandydatów znajdą się na tle niebieskim,
• wybory na wójta lub burmistrza – nazwiska kandydatów znajdą się na tle różowym.

Miasta na prawach powiatu – trzy karty go głosowania:

• wybory do rady miasta - nazwiska kandydatów znajdą się na tle szarym,
• wybory do sejmików wojewódzkich – nazwiska kandydatów znajdą się na tle niebieskim,
• wybory prezydenta miasta - nazwiska kandydatów znajdą się na tle różowym.

Warszawa – cztery karty do głosowania

• wybory do rady miasta - nazwiska kandydatów znajdą się na tle szarym,
• wybory do sejmików wojewódzkich – nazwiska kandydatów znajdą się na tle niebieskim,
• wybory prezydenta miasta - nazwiska kandydatów znajdą się na tle różowym,
• wybory do rady dzielnicy – nazwiska kandydatów znajdą się na tle żółtym.

Wybory samorządowe 2024 - statystyki

W całym kraju stworzono 31 456 obwodów głosowania. W wyborach samorządowych w całej Polsce łącznie ponad 46 tys. radnych, z czego blisko 40 tys. do rad gmin, miast i miejskich, prawie 6,3 tys. do rad powiatów, 552 do sejmików wojewódzkich, i ponad 400 do rad dzielnic Warszawy. Wybierzemy również blisko 2,5 tys. włodarzy gmin i miast: 1464 wójtów, 906 burmistrzów oraz 107 prezydentów miast.