Dziecko chaosu. Recenzja książki Benjamina Halla „ISIS. Państwo Islamskie”

Państwo Islamskie jest trochę jak Korea Północna – ukrytym przed wzrokiem zachodniej opinii publicznej organizmem, który znamy głównie z tego, co samo chce o sobie powiedzieć w doskonale przygotowanych materiałach propagandowych. Hall widział sukcesy militarne ISIS, rozmawiał z dezerterami, towarzyszył walczącym z Państwem Islamskim partyzantom. Dzięki temu możemy zajrzeć za kurtynę i dowiedzieć się czegoś więcej. Dowiadujemy się więc, jak wygląda organizacja tego „państwa”, jak przekonuje do siebie mieszkających na podległym mu obszarze ludzi, jak tworzy swoje strategie wojskowe i jak się utrzymuje. Niestety, nadal są to szczątkowe informacje, co zresztą widać w rozdziałach poświęconych rzeczywistości ISIS.

Mimo cennych relacji z pierwszej ręki, najwartościowsze w książce Halla są fragmenty poświęcone krajobrazowi geopolitycznemu, który doprowadził do powstania ISIS i utrzymywani go przy życiu. Tzw. Państwo Islamskie nie jest bowiem przyczyną chaosu na Bliskim Wschodzie, ale jako objawem. Jest nieodrodnym dzieckiem walki o wpływy, którą w tym regionie świat toczą ze sobą lokalne potęgi – Arabia Saudyjska, Iran, Turcja, a także Kuwejt czy Katar. Każde z tych państw na swój sposób było akuszerem ISIS, wykorzystując je do swoich rozgrywek. Oczywiście, mogły tego dokonać dzięki upadkowi państwowości Iraku i Syrii i dzielnemu udziałowi w dziele zniszczenia krajów Zachodu. Hall pokazuje, jak skomplikowaną układanką jest dziś Bliski Wschód i jak wiele wysiłku społeczność międzynarodową będzie kosztować przywrócenie tam ładu. Nie zrobi tego jednak interwencja zbrojna przeciwko Państwu Islamskiemu. Potrzebny jest cały projekt społeczny, a także okiełznanie ambicji regionalnych mocarstw. I chyba ze względu na ten ostatni element, będzie to misja niemal niewykonalna.

Benjamin Hall, „ISIS. Państwo Islamskie”, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2015