Dodatek węglowy to jeden wielki bubel? Ujawniamy całą prawdę. Komu przysługuje dodatek węglowy i jak go otrzymać?

Dodatek węglowy. Czy ustawa ma luki?

O kwestie związane z lukami w najnowszej ustawie o dofinansowanie węgla zapytaliśmy największe instytucje, tj. Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Klimatu i Środowiska i Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. Największe wątpliwości budzi możliwość naginania rzeczywistości przy wypełnianiu deklaracji i otrzymania w ten sposób nawet dwukrotnego dofinansowania. Ponadto dofinansowanie jest trudne do zweryfikowania po wykorzystaniu dodatku, ponieważ zamiast bonu, obywatele otrzymają gotówkę. Uwaga, warto pamiętać, że składanie fałszywych oświadczeń grozi odpowiedzialnością karną w centralnej ewidencji emisyjności budynków.

Kto może wnioskować o dodatek węglowy?

O dodatek węglowy mogą wnioskować gospodarstwa domowe, dla których głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe – zasilane węglem kamiennym, brykietem lub peletem, zawierającymi co najmniej 85% węgla kamiennego. Jeśli zostanie złożone fałszywe oświadczenie, jest to również złamanie prawa, karane z urzędu. Weryfikacje pozostawiają co prawda wiele do życzenia, ale będą prowadzone wyrywkowo i w podobnym systemie, jak weryfikowanie dot. źródeł spalania paliw o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW.

- Zgodnie z art. 379 ust. 1 ustawy dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, to wójt, burmistrz lub prezydent miasta sprawują kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tych organów. Zgodnie zaś z art. 27f ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, wójt, burmistrz, prezydent miasta może przeprowadzać kontrole w związku z przywołanymi zapisami Prawa ochrony środowiska. Kontrole te mogą dotyczyć źródeł spalania paliw o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW oraz spełnienia wymagań określonych w tzw. uchwałach antysmogowych przyjmowanych przez sejmiki województwa. Z kontroli sporządzany będzie protokół z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego obsługującego centralną ewidencję emisyjności budynków.

W przypadku wniosków o dodatek węglowy zastosowano podobny mechanizm jak przy weryfikacji prawdziwości danych wskazanych we wniosku o wypłatę wcześniej wprowadzonego dodatku osłonowego. Oświadczenia wnioskodawcy zawarte we wniosku składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Organ rozpatrujący wniosek ma prawo dokonać weryfikacji informacji podanych we wniosku w szczególności w zakresie zgłoszenia lub wpisania głównego źródła ogrzewania w centralnej ewidencji emisyjności budynków. Organ rozpatrujący wniosek powinien kierować się racjonalnością podejmowanych działań i korzystać przede wszystkim z dostępnych dla siebie informacji – zgłoszenia źródła ogrzewania do CEEB, jak również dostępnych w gminie ewidencji - odpowiedziało nam Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

- Dodatek węglowy będzie przysługiwał gospodarstwom domowym, dla których głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe – zasilane węglem kamiennym, brykietem lub peletem, zawierającymi co najmniej 85% węgla kamiennego. W proponowanym rozwiązaniu nie ma kryteriów dochodowych, a dodatek będzie przysługiwał również gospodarstwom, które już zakupiły węgiel. Warunkiem otrzymania dodatku będzie wpis lub zgłoszenie źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Wniosek o dodatek węglowy jest składany pod rygorem odpowiedzialności karnej (podobnie jak wniosek o wpis do CEEB). W sprawie szczegółowych informacji dot. Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, zachęcamy do kontaktu z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, w którego kompetencjach jest CEEB - odpowiedział nam Wydział komunikacji medialnej - Departament Edukacji i Komunikacji Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

- Dane zawarte w deklaracjach złożonych przez obywateli mogą stanowić przedmiot weryfikacji w toku czynności kontrolnych prowadzonych przez urzędników gminnych czy też inne podmioty do tego uprawnione zgodnie z ustawą (np. strażników miejskich/gminnych). Docelowo, w ramach Systemu ZONE budowanego przez GUNB, podmioty wymienione w ustawie będą mogły wszelkie czynności kontrolne prowadzić w oparciu o system teleinformatyczny. Należy tu jednak podkreślić, że nadal można składać deklaracje do CEEB zarówno w systemie na stronie ceeb.gov.pl, jak i można przekazać ją do swojego urzędu gminy tak jak dotychczas, nawet po ustawowym terminie. Brak wypełnienia tego obowiązku ustawowego nie spowoduje automatycznego nałożenia kary na tych, którzy o tym zapomnieli. Natomiast kwestia dodatku węglowego i warunków jego przyznawania pozostaje poza naszą właściwością. Właściwy organ to minister klimatu i środowiska - odpowiedział nam Główny Urząd Nadzoru Budowlanego.