Co to jest Rada Gabinetowa? Jakie ma kompetencje?

Rada Gabinetowa - co to jest?

Rada Gabinetowa jest to organ, który działa na podstawie konstytucji, a dokładnie na mocy art. 141 konstytucji. Tak brzmi artykuł konstytucji dotyczący Rady Gabinetowej: - W sprawach szczególnej wagi Prezydent Rzeczypospolitej może zwołać Radę Gabinetową. Radę Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej. Radzie Gabinetowej nie przysługują kompetencje Rady Ministrów.

Rada Gabinetowa jest to organ powołany po to, by działać w sprawach szczególnej wagi państwowej. Radę Gabinetową zwołuje prezydent Polski, tylko on ma takie prawo. Jest ona zwoływana wówczas, gdy prezydent uzna to za stosowne i jeśli uzna, że są sprawy lub sprawa, która powinna być omówiona wraz z rządem. Radę Gabinetową tworzy Rada Ministrów, czyli rząd, a obraduje ona pod przewodnictwem prezydenta.

Jakie kompetencje ma Rada Gabinetowa w Polsce? 

Rada Gabinetowa ma swoje konkretne kompetencje. Przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że stanowi forum współpracy władzy wykonawczej, umożliwiające uzgodnienie wspólnego stanowiska. Rada nie ma jednak kompetencji takich, jak ma Rada Ministrów. Jej decyzje i wypracowane stanowiska nie mają charakteru prawnie wiążącego, ale przede wszystkim mają kontekst polityczny. Jak czytamy na stornie prezydnet.pl: - Prezydent może zwracać uwagę Rady Ministrów na ważne problemy i domagać się informacji co do zamiarów lub działań Rządu w tych obszarach. Może też ustalać z Radą Ministrów wspólną strategię w określonych kwestiach.

Kiedy zwołuje się Radę Gabinetową w Polsce?

Radę Gabinetową prezydent zwołuje jeśli uzna to za stosowne, ale trzeba dodać, że nie jest to często stosowane w Polsce. Prezydent Andrzej Duda zdecydował, że na wtorek 13 lutego 2024 zwoła Radę Gabinetową, która ma się zająć takimi tematami, jak:

• sprawa powstania Centralnego Portu Komunikacyjnego
• kwestie związane z energetyką jądrową
• temat modernizacji polskiej armii.

Przy okazji warto wspomnieć, że premier Donald Tusk na kilka dni przed Radą Gabinetową napisał do prezydenta Andrzeja Dudy, czym radzi zajść się w czasie posiedzenia Rady: - Prezydent Duda: „Prezydent Trump dotrzymuje danego słowa”. Prezydent Trump: „Będę zachęcał Rosję do atakowania państw NATO”. Może to jest właściwy temat na Radę Gabinetową, Panie Prezydencie? 

Kto i kiedy w Polsce zwoływał Radę Gabinetową? 

W III RP prezydencie sięgali po Radę Gabinetową. Prezydent Aleksander Kwaśniewski zwoływał Radę np. osiem razy, w tym w takich tematach jak przystąpienie Polski do NATO czy Unii Europejskiej, ale też poświęcone programowi gospodarczemu rządu Leszka Millera, czy walce z bezrobociem. Lech Kaczyński zwoływał Radę Gabinetową cztery razy, w tym na temat służby zdrowia i planów wprowadzenia euro w Polsce. Bronisław Komorowski np. w 2014 roku zwołał Radę Gabinetową w ramach rozmów o Ukrainie. 

Andrzej Duda zwołał Radę Gabinetową na początku 2020 roku, która była poświęcona polityce międzynarodowej, reakcji rządu na wydarzenia na Bliskim Wschodzie ze stycznia 2020 oraz planom obchodów 75-lecia wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau. Natomiast we wrześniu 2020 zwołał Radę Gabinetową dotyczącą walki z koronawirusem. 

NIŻEJ GALERIA POKAZUJĄCA PAŁAC PREZYDENCKI W ŚRODKU: