Emerytura: co to jest i komu przysługuje?

i

Autor: Getty Images

Będzie trzynastka i czternastka dla emerytów

2020-02-17 6:00

Trzynasta emerytura to dodatkowe pieniądze, które już w kwietniu tego roku otrzymają polscy emeryci i renciści. Od 2020 roku 13. emerytura ma zostać stałym elementem wsparcia finansowego seniorów. W 2021 roku rząd obiecuje seniorom również 14. emeryturę. Kto może liczyć na 13. i 14. emeryturę? Ile wyniesie 13. i 14. emerytura? Kiedy dokładnie rozpoczną się wypłaty? Dowiedz się wszystkiego o dodatkowym wsparciu dla emerytów.

Trzynastka dla wszystkich emerytów

Dobre wieści dla polskich seniorów. Po marcowej waloryzacji rent i emerytur, już w kwietniu mogą liczyć na dodatkowy zastrzyk gotówki, który zasili ich skromne budżety. Tzw. trzynasta emerytura od 2020 roku na stałe zagości w kalendarzu świadczeń emerytalnych, a jej wysokość ma odpowiadać kwocie minimalnej emerytury. Trzynastka będzie stałym świadczeniem wypłacanym co roku wszystkim emerytom i rencistom bez względu na wysokość ich świadczeń.

Większość osób otrzyma je wraz z kwietniową emeryturą lub rentą. Pieniądze będą wypłacane w standardowych terminach: 1, 6, 10, 15, 20 i 25. dnia miesiąca. Do kwietniowych przelewów zostanie dodana kwota "trzynastki". To dodatkowe świadczenie będzie przysługiwało osobom, które mają uprawnienia do renty lub emerytury na dzień 31 marca 2020 r.

Ile wyniesie 13 emerytura

Zgodnie z ustawą trzynastki będą wypłacane w wysokości najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe świadczenie. W 2020 roku będzie to 1200 zł brutto, czyli 981 zł netto. 13. emeryturę seniorzy będą otrzymywać każdego roku. W tym - trafi do emerytów i rencistów w kwietniu. Dodatkowe świadczenia będą wypłacane z urzędu, nie trzeba będzie składać żadnych dodatkowych wniosków.

Ważne

Z trzynastki nie będą dokonywane potrącenia i egzekucje, nie będzie też ona wliczana do dochodu. To jednorazowe świadczenie nie będzie więc miało wpływu na uprawnienia osób ubiegających się o dodatki, zasiłki, pomoc lub wsparcie (np. ulga rehabilitacyjna).

Komu przysługuje trzynastka?

13. emerytura po raz pierwszy została wypłacona w 2019 roku. Było to świadczenie jednorazowe, ale już wtedy rządzący zapowiadali, że będzie to stały dodatek dla wszystkich seniorów, wypłacany co roku. W maju 2019 r. ok. 9,72 miliona osób pobierających emerytury i renty otrzymało trzynastą emeryturę.

13. emerytura przysługuje osobom uprawnionym do:

- emerytury – w tym emerytury pomostowej, okresowej emerytury kapitałowej i emerytury częściowej,

- renty z tytułu niezdolności do pracy – w tym renty dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz rent wypadkowych,

- renty szkoleniowej,

- renty socjalnej i strukturalnej

- renty rodzinnej,

- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,

- świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,

- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

- świadczenia i zasiłku przedemerytalnego.

- emerytury i renty rolników, służb mundurowych,

Prawo do trzynastej emerytury mają emeryci i renciści. Jeśli już wcześniej pobierali te świadczenia, nie muszą składać żadnego wniosku. Jeśli jednak w 2020 roku będą dostawali swoje pierwsze świadczenie, muszą wcześniej złożyć w ZUS odpowiedni wniosek.

Ważne

W sytuacji, gdy ktoś ma prawa do świadczeń, które są wypłacane przez dwie instytucje emerytalne, decyzję będzie wydawał i jedno świadczenie wypłacał tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W takim przypadku osobie uprawnionej przysługiwać będzie jedno jednorazowe świadczenie pieniężne. Jedna trzynastka przysługiwać będzie również do renty rodzinnej, do której ma prawo więcej niż jedna osoba. Osoba otrzymująca rentę rodzinną, która jest przyznawana np. na dwie osoby, będą otrzymywać podzieloną trzynastkę na pół - po 600 złotych.

Trzynastki nie dostaną:

- osoby pobierające emeryturę z ZUS i KRUS nie dostaną dwóch trzynastek. W przepisach przyjęto zasadę, że jedna osoba może dostać tylko jedną trzynastkę.

- osoby, które mają przyznaną emeryturę, ale ZUS im jej nie wypłaca, bo dalej pracują

- osoby będące na wcześniejszej emeryturze lub rencie, które jednocześnie dorabiają, jeśli ZUS z powodu zbyt wysokich dochodów zawiesił świadczenie.

Według danych resortu rodziny, dodatkowe roczne świadczenie pieniężne w tym roku zostanie wypłacone ok. 9,8 mln osób, w tym 285 tys. rencistów socjalnych i ok. 19 tys. osób pobierających rodzicielskie świadczenie uzupełniające.

Nie każdy emeryt dostanie pełną czternastkę

Prawo i Sprawiedliwość obiecało emerytom nie tylko trzynastą emeryturę, ale także czternastą. 14. emerytura będzie wypłacana prawdopodobnie w listopadzie 2021 roku i podobnie jak 13.emerytura również będzie stałym świadczeniem.

Wysokość 14 emerytury jest już znana. Najprawdopodobniej będzie stanowiła równowartość przyszłej emerytury minimalnej. Gdyby przyjąć, że wzrost z 2019 i 2020 roku będzie utrzymany, to w 2021 roku będzie wynosić 1,3 tys. zł. Dziś to 1,2 tys. zł. Nie każdy emeryt otrzyma jednak czternastkę w pełnej wysokości. W 2021 roku niektórzy seniorzy dostaną 1,3 tys. zł, inni 500 zł, a inni tylko złotówkę. Dlaczego?

14. emerytura w pełnym wymiarze przyznawana będzie tylko tym, których świadczenie wynosi do 120 proc. średniej emerytury. Zatem program w całości obejmie emerytów i rencistów, których świadczenie nie przekroczy około 2900 zł w 2021 roku. To nie oznacza, że bogatsi emeryci zostaną całkiem pozbawieni prawa do 14. emerytury. Dodatkowo PiS wprowadził bowiem zapis, według którego z dodatkowego 14. świadczenia emerytalnego będą mogły skorzystać również osoby, które przekroczą wyznaczony próg dochodowy. W takiej sytuacji za podstawę obliczeń zostanie przyjęty mechanizm "złotówki za złotówkę". Czyli - 14. emerytura będzie stopniowo obniżana o 1 zł wraz z przekroczeniem o 1 zł kryterium dochodowego dotyczącego łącznego dochodu netto. W przypadku emerytury w wysokości 3000 złotych senior otrzyma czternastkę (tj. najniższą emeryturę krajową), od której zostanie odjęte 100 zł, czyli - nie dostanie 1300 zł, a tylko 1200 zł. Taka konstrukcja sprawi, że pieniądze otrzymają nawet ci, którzy przekraczają próg 2,9 tys. zł.

Jak wynika z danych ZUS, obecnie świadczenia w wysokości do 2,9 tys. zł mieści się aż 75 proc. emerytów i rencistów, natomiast 18,4 proc. seniorów otrzymuje świadczenia przekraczające 3 tys. zł. Szacuje się, że dzięki przyjęcie mechanizmu ”złotówka za złotówkę” spowoduje, że całość lub część 14. emerytury powędruje do blisko 90-95 proc. Polaków uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych.

Express Biedrzyckiej - Pawel Kukiz