Spis treści
- Wybory samorządowe 2024. Najważniejsze wybory lokalne od 1990 roku?
- Prof. Jarosław Flis: Frekwencja w wyborach samorządowych jest mocno uzależniona od wielkości miejscowości
- Wybory samorządowe 2024. Termin wybrał Donald Tusk
- Kiedy będą wybory samorządowe? Czy kampania wyborcza już ruszyła?
- Najbliższe wybory samorządowe będą 7 kwietnia. Kiedy druga tura?
- Okręgi wyborcze w wyborach samorządowych 2024. Kiedy poznamy szczegóły?
- Wybory lokalne miały być w 2023 roku. PiS przełożył najbliższe wybory samorządowe
Wybory samorządowe 2024. Najważniejsze wybory lokalne od 1990 roku?
Wybory samorządowe 2024 będą bodaj najważniejszymi wyborami lokalnymi od czasu powołania samorządu terytorialnego w Polsce, czyli od 1990 roku. Zarówno koalicja rządząca (KO, Trzecia Droga i Lewica), jak i opozycyjny PiS będą starały się za wszelką cenę potwierdzić wynik jesiennych wyborów parlamentarnych 2023. Co więcej, rządząca Koalicja Obywatelska wraz z Trzecią Drogą i Lewicą zapewne będą chciały udowodnić, że PiS naprawdę straciło w Polsce władzę – na szczeblu nie tylko centralnym, ale także samorządu. Z kolei Prawo i Sprawiedliwość powalczy o odzyskanie władzy.
Eksperci przewidują, że frekwencja w wyborach do samorządu terytorialnego może być bardzo wysoka. Z jednej strony będzie to naturalna kolej rzeczy po rekordowej frekwencji w wyborach parlamentarnych 2023 (wyniosła 74,38 proc.), z drugiej zaś, przejaw budzącego się społeczeństwa obywatelskiego, które każde wybory samorządowe traktuje coraz poważniej.
Prof. Jarosław Flis: Frekwencja w wyborach samorządowych jest mocno uzależniona od wielkości miejscowości
Warto w tym miejscu przypomnieć, że przed wyborami samorządowymi 2018 Fundacja Batorego dokładnie zbadała udział Polaków w wyborach. Prof. Jarosław Flis z Uniwersytetu Jagiellońskiego, ekspert Fundacji Batorego, przeanalizował wówczas wyniki wyborów samorządowych od 2002 roku i porównał je z wynikami wyborów parlamentarnych i europejskich. Dane te posłużyły do stworzenia obrazu dotychczasowych zachowań wyborczych Polaków.
Analiza pokazuje, że frekwencja w wyborach samorządowych jest mocno uzależniona od wielkości miejscowości – im mniejsza miejscowość, tym frekwencja jest wyższa. To odwrotna zależność niż w przypadku wyborów parlamentarnych i europejskich – tłumaczył wówczas prof. Jarosław Flis w analizie Fundacji Batorego.
Wybory samorządowe 2024. Termin wybrał Donald Tusk
Wybory gminne są doskonałą ku temu okazją. Wybory do samorządu 2024 odbędą się 7 i 21 kwietnia. Dlaczego daty wyborów lokalnych są dwie? Bo premier Donald Tusk, zapowiadając datę wyborów samorządowych, wskazał od razu datę pierwszej i drugiej tury. Jest bowiem bardzo prawdopodobne, że nie we wszystkich miastach i gminach uda się wyłonić prezydentów, burmistrzów i wójtów w pierwszej turze – 7 kwietnia 2024 i potrzebna będzie dogrywka dwa tygodnie później, czyli 21 kwietnia 2024.
Kiedy będą wybory samorządowe? Czy kampania wyborcza już ruszyła?
Przypomnijmy, że polskie prawo przewiduje, że termin wyborów samorządowych określa premier, a nie jak w przypadku wyborów do Sejmu i Senatu czy wyborów prezydenckich – prezydent RP. Tyle że formalnie rzecz biorąc prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, najpierw wyznacza datę wyborów samorządowych 2024, a następnie wydaje rozporządzenie w tej sprawie.
Donald Tusk zapowiedział datę wyborów lokalnych w połowie stycznia. „Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 29 stycznia 2024 r. w sprawie zarządzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast” zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw tego samego dnia. Kampania wyborcza więc już wystartowała.
Najbliższe wybory samorządowe będą 7 kwietnia. Kiedy druga tura?
Warto podkreślić, że Kodeks wyborczy mówi jasno: premier zarządza wybory do samorządu terytorialnego nie wcześniej niż na cztery miesiące i nie później niż na trzy miesiące przed upływem kadencji rad miast, gmin i sejmików. "Datę wyborów wyznacza się na dzień wolny od pracy przypadający nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 7 dni przed upływem kadencji rad" – czytamy w Kodeksie wyborczym.
I tak najbliższe wybory samorządowe odbędą się 7 kwietnia (to niedziela), a druga tura – 21 kwietnia (również w niedzielę). Lokale wyborcze będą czynne w godz. 7-21.
Okręgi wyborcze w wyborach samorządowych 2024. Kiedy poznamy szczegóły?
Na stronie Państwowej Komisji Wyborczej są już okręgi wyborcze do Rad Powiatów 2024, Rad Gmin 2024, sejmików oraz w wyborach a prezydenta, burmistrza i wójta 2024 z podziałem na województwa i dalej na konkretne okręgi w miastach i powiatach. Co ważne, okręgi wyborcze w wyborach do Rad Gmin i Sejmików oraz Rad Powiatów nie pokrywają się - są one różne, różnie podzielone. W wyborach do sejmików okręgów wyborczych w danym województwie jest mniej niż okręgów np. do Rad Gmin.
Wybory lokalne miały być w 2023 roku. PiS przełożył najbliższe wybory samorządowe
Przypomnijmy, że wybory samorządowe zostały przesunięte z 2023 na 2024 rok. Według kalendarza wyborczego, jesienią 2023 roku miały odbyć się najpierw wybory samorządowe, a potem wybory parlamentarne. Jednak PiS postanowił przedłużyć kadencje samorządów o pół roku i przesunąć datę wyborów samorządowych.
Stało się to w drodzy Ustawy z dnia 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego, zgodnie z którą kadencja samorządów upływa 30 kwietnia 2024 roku. A to oznacza, że wybory samorządowe 2024 muszą odbyć się między 31 marca a 23 kwietnia tego roku. Data 7 kwietnia wpisuje się więc w kalendarz wyborczy idealnie.
Niżej galeria zdjęć z głosowania zagranicą podczas wyborów 2023: