Trumpizm przetrwa Donalda Trumpa. To ideologia, nie osoba

Trump nie stworzył ideologii. On ją ucieleśnił

„USA odchodzą od europejskich wartości (...). Sądzę, że obecna trajektoria Stanów Zjednoczonych przetrwa Trumpa. Myślę, że trumpizm przetrwa jego prezydenturę” – mówi Ed Arnold z londyńskiego think tanku Royal United Services Institute (RUSI).

To diagnoza, która nie jest już kontrowersyjna. To punkt wyjścia dla poważnej debaty o przyszłości Zachodu. Trump nie był anomalią, ale katalizatorem trwającego przesunięcia ideowego.

Od Trumana do Trumpa – zerwanie z Zachodem

BBC w swojej analizie zauważa, że Trump trwale zerwał z powojenną doktryną Harry’ego Trumana, która głosiła:

„Polityką USA musi być wspieranie wolnych narodów, które stawiają opór próbom podporządkowania ich przez uzbrojone mniejszości lub przez zewnętrzne naciski”.

Dla Trumpa taka wizja świata stała się reliktem. W jego miejsce pojawiła się retoryka siły, interesu narodowego i pogardy dla liberalnych wartości – włącznie z jawnymi pochwałami pod adresem przywódców autorytarnych.

Nowa doktryna ma już nazwiska, książki i manifesty

To nie tylko polityczna zmiana, ale narodziny nowej ideologii – narodowego konserwatyzmu. Jej twórcy są dziś intelektualnymi punktami odniesienia dla ruchu Trumpa.

Yoram Hazony, autor „The Virtue of Nationalism”, pisze o narodach, które muszą „wybrać: wieczne zniewolenie lub wojnę”, gdy ockną się z marzenia o międzynarodowej wspólnocie.

Z kolei Patrick Deneen z Uniwersytetu Notre Dame przekonuje, że elity liberalne powinny zostać zastąpione „lepszą arystokracją, wyniesioną przez muskularny populizm”.

Jeszcze dalej idzie Gladden Pappin, obecnie dyrektor węgierskiego instytutu pod auspicjami Viktora Orbána – przedstawiany jako pierwszy, który próbował „intelektualizować politykę Trumpa”.

Eksperci z Waszyngtonu i Londynu nie mają złudzeń

Robert Kagan z Brookings Institution ocenia, że

„Szkody, jakie Trump wyrządził NATO, są prawdopodobnie nie do naprawienia.” 

W raporcie Chatham House zatytułowanym „Competing visions of international order” czytamy:

„Niewielu uważa, iż wzrost potęgi prezydenta Trumpa jest jedynie aberracją historii. Naukowcy, politolodzy i politycy dochodzą do wspólnego wniosku, że mamy do czynienia z bardziej trwałą zmianą przynoszącą głębszą transformację.”

Trump może odejść. Trumpizm zostanie

Michael Hirsh z Foreign Policy ostrzega, że precedensy ustanowione przez Trumpa – odmowa uznania wyborów, ataki na rządy prawa, serwilizm Partii Republikańskiej – „mogą go znacznie przetrwać”.

A Daniel Luban z „New Republic” widzi w tym nie przypadek, lecz rezultat rosnącej ideologii narodowego konserwatyzmu, który zyskuje swoje instytucje, twórców i politycznych beneficjentów.

Poniżej galeria zdjęć: Andrzej Duda & Donald Trump.