W ubiegłym tygodniu prokurator Karim Khan z Międzynarodowego Trybunału Karnego przekazał, że haski Trybunał rozpoczął formalne postępowanie w sprawie zbrodni wojennych, których strona rosyjska mogła dopuścić się podczas wojny w Ukrainie. Już na samym początku pracy znaleziono przykłady przestępstw, które podlegają jurysdykcji MTK.
Czy Putin stanie przed Trybunałem?
W rozmowie z Business Insider prawnicy Grzegorz Pałaszewski i Vladyslav Humeniuk z kancelarii Orlik & Partners powiedzieli, że Władimir Putin i inni członkowie najwyższych władz Federacji Rosyjskiej "nie mogą ponieść odpowiedzialności karnej przed MTK w Hadze za zbrodnie agresji, dokonując inwazji na Ukrainę".
Jak się okazuje, problem polega na tym, że w 2016 r. Rosja wycofała swój podpis z traktatu założycielskiego MTK. To oznacza, że samo wszczęcie wojny przez Putina nie podlega jurysdykcji tego Trybunału.
Istnieją jednak inne sposoby postawienia Rosjan przed MTK. - W 2015 r. Ukraina wyraziła zgodę na objęcie jej terytorium jurysdykcją MTK w trzech zaksposobyresach: zbrodni wojennych, których nie można mylić z wszczęciem wojny oraz zbrodni przeciwko ludności i ludobójstwa - tłumaczy Business Insider Humeniuk.
Pałaszewski powiedział z kolei, że w takiej sytuacji liczy się miejsce czynu. W praktyce oznacza to, że jeśli na terytorium Ukrainy Rosja dokonuje zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludności albo ludobójstwa, haski Trybunał może zająć się odpowiedzialnymi za to osobami, także Władimirem Putinem.
W lutym Wołodymyr Zełenski przekazał, że Ukraina złożyła wniosek przeciwko Rosji do MTK. Żąda w nim nakazu natychmiastowego wstrzymania działań zbrojnych przez Rosję. - To oczywiste, że chodzi o ludobójstwo, ale szczegółowe zarzuty Ukrainy nie są jeszcze znane - tłumaczył w rozmowie z Business Insider Pałaszewski.
Czy Putin poniesie konsekwencje za swoje zbrodnie?
Według doniesień POLITICO obecnie jest małe prawdopodobieństwo, aby Putin został w najbliższym czasie postawiony przed sądem. Żeby do tego doszło, trzeba udowodnić trzy rzeczy - że sprawował faktyczną rolę nad podwładnymi, którzy dopuścili się ludobójstwa lub zbrodni przeciwko ludzkości, że wiedział o tych zbrodniach i że nie zrobił nic, by powstrzymać lub ukarać osoby bezpośrednio odpowiedzialne.
- Po latach, w których Putin działał na pewnym poziomie, umożliwiającym zaprzeczanie - lub na obszarach, gdzie prokuratorzy mają ograniczoną jurysdykcję - rosyjski prezydent otwarcie stanął na czele ataku na Ukrainę, wywołując oburzenie na całym świecie - piszą redaktorzy POLITICO.
ZOBACZ TAKŻE: Wojna na Ukrainie 10.03.2022. Fiasko negocjacji w Turcji. Nie będzie zawieszenia broni! [RELACJA NA ŻYWO]