Na początku maja komisja przesłuchała byłe kierownictwo GovTech Polska: Justynę Orłowską i Antoniego Rytla. To wówczas zdecydowała o wezwaniu na przesłuchanie m.in. Macieja Wąsika i Jadwigi Emilewicz. W pierwszej połowie kwietnia komisja śledcza wystąpiła do prokuratury o zabezpieczenie dokumentacji zespołu GovTech Polska dotyczącej legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce, w tym korespondencji Justyny Orłowskiej, Antoniego Rytla, b. minister rozwoju i technologii Jadwigi Emilewicz i b. szefa KPRM Michała Dworczyka.
Sejmowa komisja śledcza do spraw tzw. afery wizowej bada nadużycia, zaniedbania i zaniechania w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce w okresie od 12 listopada 2019 r. do 20 listopada 2023 r. Jeśli przed komisją stanie Maciej Wąsik można być niemal pewnym, że będzie się działo! W rozmowie z "Super Expressem" polityk przyznał wprost: – To próba sparaliżowania mojej kampanii wyborczej do europarlamentu. Pan Szczerba prowadzi swoją kampanię. Nie wiem, po co mam się stawiać na komisję śledczą. Traktuję to wszystko jako polityczną zemstę. Mam nadzieję, że zdążę na godz. 18 we wtorek na spotkanie z wyborcami w Szczytnie – zaznacza Maciej Wąsik.
Komisja ds. afery wizowej. Maciej Wąsik przesłuchiwany
13:33
Przesłuchanie Macieja Wąsika zostało zakończone. Jako następna przesłuchiwana będzie Jadwiga Emilewicz: w latach 2018-2019 Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, w latach 2019-2020 Ministra Rozwoju i Wiceprezesa Rady Ministrów oraz w 2023 r. Sekretarza Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, wezwanej w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań, a także występowania nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 12 listopada 2019 r. do dnia 20 listopada 2023 r.
13:32
Kolejny raz Maciej Wąsik jest pytane o sankcję wobec firm rosyjskich i białoruskich. - Nie byłem odpowiedzialny za sankcję. Wiem, że część firm białoruskich i rosyjskich, była w sądach, bo to była decyzja administracyjna, od której było odwołanie, reprezentowane przez pana Kalisza.
13:25
- Ile razy pan się spotykał z szefami CBA? - pyta Szczerba. - Czasem, widziałem ich w biurze ministra Kamińskiego, witałem się z nimi, ale nie rozmawiałem o aferze wizowej.
13:14
Poseł Kaleta mówi o budowie zapory i tego, jakie miała ona znaczenie. - Sytuacja była wyjątkowa, bez specustawy nie zbudowalibyśmy tej zapory. To była jedyna droga, by szybko postawić zaporę na granicy - mówi Wąsik. Zapytany o to, dlaczego wprowadzono wtedy stan wyjątkowy przy granicy? Wąsik mówi, że to przed m.in. media czy przedstawicieli ówczesnej opozycji. Chodziło o zapewnienie spokoju i swobodnego działania SG, policji i wojsku.
13:10
Poseł Kaleta pyta o panią Biedę i jej poczynania. - Popełniła błąd występując w tej sprawie, rozmowa, którą z nią przeprowadziłem uchroniła ją przed gorszym błędem.
13:07
Starcie między przewodniczącym a posłem Bogucki: - Nie życzę sobie takich komentarzy! - mówi Szczereba. Czas na posła Piotra Kaletę z PiS.
13:04
- Postawię mur i płot, i jeszcze prąd podłączyć... - czyta Bogucki cytując Tuska. - W mojej ocenie północny szlak migracyjny otworzyłby się pełną gębą. Pełną parą idący szlak - komentuje Wąsik powstanie zapory.
13:00
Pytania zadaje poseł Bogucki. Pyta o słowa Frasyniuka, który mówił na temat strażników granicznych.
12:58
Czas na przerwę, o którą poprosił Maciej Wąsik.
12:52
- Trudno mi uwierzyć, by pan przechodzi lekką ręką nad tym, że systemy nie funkcjonują albo że pan nic o tym nie wie - komentuje Konieczny.
12:49
Konieczny: - W kwestii granicy z Białorusią nie zgadzamy się, co by było odpowiedzią na działania hybrydowe, ale pan wyrażał intensywne zainteresowanie, by osoby, które przekraczają nielegalnie granice nie przedostały się do Polski, a w kwestii studentów czy wiz pracowniczych to zagrożenie jakby znikało. - Kwestią oczywistą, że ochrona granic jest w gestii MSWiA - mówi Wąsik.
12:46
Pytania zadaje Maciej Konieczny. - Nie ma z tzw. aferą wizową, a z tą małą aferą którą wykryła CBA, nic wspólnego. Jestem tu dlatego, że 9 czerwca są wybory, a ja nazywam się Wąsik
12:42
Czy Wąsik miał do czynienie z Wawrzykiem? Czy zna Edgara Kobosa? - Nie znam pana Edgara - odpowiada Wąsik. Czy znał działania służb w celu monitorowania sytuacji wjeżdżających do Polski osób? - Rozmawialiśmy o cudzoziemcach, którzy przekraczali granicę z Białorusią.
12:36
- W mediach jest atak: służby sprawdzają wszystko, z drugiej strony: służby za mało działają. CBA w mojej ocenie spełniło swojej zadanie - mówi Maciej Wąsik.
12:34
- Prosiłbym, aby mnie pytać o mój zakres obowiązków - ocenia Wąsik.
12:32
Posłanka Leo zadaje pytania.
Kiedy CBA wykryło aferę w MSZ? - Ja się dowiedziałem pod koniec sierpnia 2023 roku.
12:17
12:15
Pytanie zadaje poseł Janyska. Pyta, w jaki sposób pełnił rolę w MSWiA. - Jak Kamiński był chory lub nieobecny zastępowałem go - wyjaśnia Wąsik. Czy wówczas w obszarach, którymi się zwykle nie zajmował, pozyskiwał wiedzę od zera, czy minister dzielił się z nim wiadomościami, by był na bieżąco.
11:56
- Do 2021 roku współpraca z służbami granicznymi Białorusi była poprawna. (...) Gdy było głosowanie o budowie zapory na granicy byłem zdumiony, że nie ma konsensusu. U nas PO była przeciw. Tusk teraz chce ją modernizować, i ja tego nie krytykuję, uważam, że to trzeba popierać.
11:51
Kolejne pytanie dotyczy tego, co robił Wąsik, by zapewnić bezpieczny przepływ osób na granicy polsko-ukraińskiej.
11:45
Wąsik wspomina kryzys na granicy polsko-białoruskiej. - Pamiętam zaangażowanie pana Szczerby, który dziś zakłada zbroję obrońcy Polski. (...) Mieliśmy problem z migracją nielegalną, ludzie nas wspierali, było hasło "Murem za mundurem", a pan nas krytykował panie przewodniczący. - Ja jeśli krytykowałem za cokolwiek.. to za bezduszność - przerywa Szczerba.
11:40
Wąsik wymienia, czym się zajmował: nadzór nad służbami etc. - To pochłaniało ogromną część mego czasu - stwierdził.
11:39
Wątek kozy zakończony. Pytanie kolejne o Lecha Kołakowskiego, czy świadek go zna i dlaczego nie było go na listach oraz czy ma świadek wiedzę na temat jego współpracowników.
11:36
- My wyjaśniamy fakty, a pan nie ma nic do powiedzenia! Wprowadził pan kozę. O aferze Warzyka dowiedział się pan, jak CBA weszło?! To jest niepoważne! - burzy się Szczerba. I dodaje, że "kończy kwestię kozy wprowadzonej na komisję". Kozą Szczerba nazwał przywołanie sprawy kijowskiego uniwersytetu przez Wąsika w swobodnej wypowiedzi.
11:36
- O co chodzi z kozą?! - pojawiło się pytanie. - Nie będę tego komentował. Słuchający wiedzą, czym jest powiedzenie wprowadzenie kozy.
11:34
- Minister Czarnek udzielił pozwolenia fili na terenie Polski (...) czy pan po tym, jak próbował pan obrazić przedstawicielkę ówczesnej opozycji, jest w stanie przeprosić panią senator Biedę - komentuje Szczerba.
11:27
Sowa pyta o kwestię wspomnianej przez Wąsika sprawy fili kijowskiej uczelni. Czy Wąsik wie, ilu studentów kształci ta uczelnia? Wąsik mówi, że nie, ale wie, że nie było zgody na kształcenie tych studentów w Polsce.
11:21
Pytanie do świadka po przerwie dotyczy tego, czy ma on wiedzę dotyczącą wykorzystywania Pegasusa w kwestii afery wizowej.
11:19
Jednak zanim dojdzie do pytań, poseł Milewski chce sprawdzić, czy wobec posła Śliwki można było go wykluczyć.
11:18
Komisja wznowiła posiedzenie.
11:07
Minister @WasikMaciej: „Filia Kijowskiego Uniwersytetu Medycznego nie spełniała wymogów formalnych na wstępie, bo nie funkcjonowała w Polsce co najmniej 5 lat. Ale po wizycie pełnomocnika w MSWIA rozdzwoniły się telefony. Autorem tych telefonów była jedna osoba publiczna, która… pic.twitter.com/r3dBaOCfEI
— Zbigniew Bogucki🇵🇱 (@BoguckiZbigniew) May 14, 2024
10:56
Zarządzona została przerwa do 11:10. A tymczasem Maciej Wąsik będą na komisji dodał wpis:
Uwierzcie. Komisja na żywo wygląda to jeszcze gorzej niż w telewizji #komisjawizowa
— Maciej Wąsik 🇵🇱 (@WasikMaciej) May 14, 2024
10:54
- Kompromituje się pan, panie Szczerba! - woła poseł Śliwka.
10:50
Szczerba zadaje pytanie dotyczące Pegasusa. Jak mówi do posła PiS Śliwki: - Nie jest ważne, które to komisja, a pana wykluczam z komisji. Jest pan zobowiązany natychmiast opuścić salę.
10:51
Poseł chce się odwołać od tej decyzji. - Pan jest wykluczony, proszę opuścić salę! - mówi Szczerba.
10:48
Kolejne pytanie dotyczy tzw. wiz studenckich. Czy do Wąsika docierały informacje o nieprawidłowościach? Polityk przyznaje, że tak, a reakcje były, tak jak w przypadku wspomnianej wcześniej sprawie medycznego Uniwersytetu Kijowskiego.
10:44
Padło pytanie o to, czy ówczesny stan faktyczny pozwolił na to, by obywatele Rosji dostawali wizy. - Kwestią widzową zajmował się MSZ - podkreśla Maciej Wąsik.
10:41
Czy był związany za sankcje wprowadzone po wybuchu wojny na Ukrainie? - Za sankcje wobec Rosji i Białorusi była odpowiedzialna ustawa, którą prowadziłem w Sejmie. Rzeczywiście, decyzje administracyjne w tym zakresie wydawał szef MSWiA, a przygotowywał podległy mi departament porządku publicznego.
10:37
- Posłowie PiS robią atmosferę jak u cioci na imieninach! - komentuje jedna z posłanek. Chodzi o komentarze ze strony posłów PiS którzy próbują przerywać.
10:36
Padło pytanie, kiedy Wąsik dowiedział się o powstaniu Centrum Wizowego w Łodzi? Jak mówi świadek: wtedy, gdy Kamiński zablokował jego powstanie.
10:31
- Zwalnia mnie z klauzuli informacji "tajne", ze "ściśle tajne" nie jestem zwolniony - komentuje Wąsik przeglądając pismo.
10:29
- Wpłynęło pismo od Donalda Tuska, które zwalnia pana z tajemnicy prawnie chronionej - zwrócił się do Wąsika Michał Szczerba.
10:27
- Wykonywałem obowiązku, które polecił mi Kamiński. Nie mogłem dowiadywać się o sprawach CBA, starłem się nadzorować podległe mi działki, które mi przekazał Mariusz Kamiński.
Pada pytanie, kiedy Wąsik otrzymał informację o Edgarze Kobosie, który współpracował z Piotrem Wawrzykiem. Świadek mówi, że wtedy, gdy CBA weszło do MSZ na przeszukanie albo wtedy gdy te osoby zostały zatrzymane.
10:21
Szczerba wyjaśnia, że Maciej Wąsik został wezwany na przesłuchanie, bo zasiadał w Kolegium Służb Specjalnych.
10:20
Koniec końców Maciej Wąsik mówi, że sprawa skończyła się tak, że decyzja pozytywna nie została wydana.
10:19
Wąsik przyznaje, że w toku prac ustalono, że np. uczniowie przyjeżdżali, a potem się rozpływali. W wystąpieniu Wąsika pojawia się postać polityk KO Haliny Biedy.
10:17
Maciej Wąsik pierwszym przesłuchiwanym świadkiem. #KomisjaŚledczaWizowa Zaczynamy. pic.twitter.com/bwWnh0DSfe
— Maria Janyska (@MJanyska) May 14, 2024
10:16
Jak przyznaje uczestniczył w jednej sprawie dotyczącej fili Uniwersytetu Kijowskiego. Filia tego uniwersytetu miała powstać w Polsce, na Śląsku. Wniosek o zgodę na nabór została złożona, jak mówi Wąsik sprawa była "dziwna", bo jedynie uczelnie pracujące na terenie Polski przez 5 lat mogą takie wnioski składać.
10:14
- Ze zdziwieniem zanotowałem, że zostałem wezwany, mimo że pisemnie nie doręczono mi zawiadomienia - przyznaje i dodaje, że o wezwaniu dowiedział się telefonicznie. - Nie rozumiem jakie są powody, które przyświecały komisji, by mnie wezwać.
10:13
Maciej Wąsik chce skorzystać ze swobodnej wypowiedzi.
10:09
Wąsik przekazał Szczerbie dokument ws. wygaśnięcia jego mandatu. Co to? To postanowienie Sądu Najwyższego, które uchyla decyzję marszałka Sejmu Szymona Hołowni o wygaszeniu mandatu.
10:07
Wiadomo, że na 13:30 przed komisję została wezwana Jadwiga Emilewicz.
10:07
Komisja Śledcza do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań, a także występowania nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 12 listopada 2019 r. do dnia 20 listopada 2023 r.
10:06
Komisja śledcza zaczęła posiedzenie. Maciej Wąsik już na miejscu.