Zadaliśmy komitetom wyborczym pytania o ich pomysły na rozwiązanie problemów emerytów. Zdania polityków są w kluczowych kwestiach podzielone. Ugrupowania, które mają największe szanse na wprowadzenie kandydatów do Parlamentu, nie planują zniesienia podatku od emerytur. Z takim postulatem wychodzą tylko ugrupowania o mniejszym poparciu społecznym. Wszystkie komitety chcą z kolei podwyższyć minimalne emerytury, ale tylko dwa z nich podają konkretne kwoty. Wszystkie programy wyborcze łączy za to podejście do wieku emerytalnego – partie polityczne są za utrzymaniem obecnych warunków, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Czy renty i emerytury powinny być opodatkowane?
- Prawo i Sprawiedliwość: Powinny być opodatkowane.
- Koalicja Obywatelska: Świadczenia powinny być opodatkowane, ale nie należy dublować podatku – jeśli emeryt chce podjąć dodatkową pracę, to państwu nie wolno go podwójnie opodatkować. Należy też zlikwidować pułapkę rentową - renty nie powinny być ucinane, jeśli ktoś podejmuje pracę.
- Lewica: Znacząca większość emerytur i rent to bardzo niskie świadczenia, które nie powinny być opodatkowane.
- PSL – Koalicja Polska: Należy wdrożyć program Emerytura bez podatku, który przyniesie średnio 250 zł miesięcznie więcej w kieszeni emeryta.
- Konfederacja: Nie powinny być opodatkowane.
Czy należy zachować limit 30-krotności składek ZUS?
- Prawo i Sprawiedliwość: Nie należy utrzymywać limitu, ale zniesienie go obejmie tylko osoby zatrudnione na umowę o pracę. Nie będzie to dotyczyć jednoosobowej działalności gospodarczej.
- Koalicja Obywatelska: Należy przywrócić limit podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Dodatkowo, wzorem takich krajów jak Norwegia, Szwecja, czy Szwajcaria należy obniżyć limit, aby stał się spójny z górną granicą przedziału skali podatkowej. Dzięki temu nie będą powstawać kominy emerytalne.
- Lewica: Należy zachować limit ze względu na stabilność systemu emerytalnego. W jego dzisiejszym kształcie przyszli emeryci otrzymaliby bardzo wysokie emerytury – ponad 20 tysięcy zł. To byłoby zabójcze dla systemu emerytalnego, a trzeba go uzdrowić.
- PSL – Koalicja Polska: Trzeba zachować limit. Krytycznie na temat jego zniesienia wypowiadają się zarówno pracodawcy, jak i strona społeczna.
- Konfederacja: Tak. Dlaczego tylko dobrze zarabiający mają mieć dobrze? Docelowo należy znieść przymus płacenia na ZUS dla wszystkich.
Jaka powinna być waloryzacja świadczeń: procentowa czy procentowo-kwotowa?
- Prawo i Sprawiedliwość: W przypadku wysokich emerytur waloryzacja powinna być procentowa, a w przypadku najniższych świadczeń kwotowa. To rozwiązanie będzie korzystniejsze finansowo dla biedniejszych seniorów.
- Koalicja Obywatelska: Waloryzacja kwotowa została uznana przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodną z Konstytucją, dlatego waloryzacja świadczeń powinna być generalnie procentowa.
- Lewica: Najpierw należy podnieść minimalną emeryturę. Później będzie można rozważać najlepszy system waloryzacji, sprawiedliwy dla wszystkich.
- PSL – Koalicja Polska: Powinna obowiązywać waloryzacja procentowo-kwotowa. Pozwoli to podwyższyć świadczenia, szczególnie najniższe.
- Konfederacja: Waloryzacja powinna być procentowa. Inne rozwiązania to matematyczny nonsens.
Jaka powinna być minimalna emerytura gwarantowana?
- Prawo i Sprawiedliwość: Minimalne świadczenie powinno wynosić 1200 zł brutto.
- Koalicja Obywatelska: Płaca minimalna powinna być ustalona na poziomie 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia – tak, żeby rosła wraz z innymi płacami. Podobnego, sprawiedliwego rozwiązania należy szukać w odniesieniu do emerytury minimalnej.
- Lewica: Gwarantowana emerytura minimalna powinna mieć wartość przynajmniej 1600 zł netto. Polki i Polacy zasługują na godne emerytury.
- PSL – Koalicja Polska: Najniższa emerytura powinna być podniesiona i powiązana z wysokością płacy minimalnej.
- Konfederacja: Emerytura minimalna powinna pozostać taką, jaka jest.
W jakim wieku obywatele powinni przechodzić na emeryturę?
- Prawo i Sprawiedliwość: Należy zachować wiek 60 i 65 lat.
- Koalicja Obywatelska: Wiek emerytalny dla kobiety to 60 lat a dla mężczyzny – 65 lat. Inny wiek emerytalny w naszym kraju jest niemożliwy, ponieważ istnieje partia zawsze gotowa go obniżyć. Trzeba więc zachęcać Polaków do dłuższej aktywności np. przez zwolnienia pracowników - seniorów ze składek na ZUS oraz przyznawać im premię emerytalną.
- Lewica: Należy utrzymać obecny wiek emerytalny (60 i 65 lat). Jednocześnie trzeba zapewnić dobrą opiekę zdrowotną i odpowiednie warunki pracy, żeby Polki i Polacy mogli pracować do tego wieku w dobrym zdrowiu i kondycji.
- PSL – Koalicja Polska: Powinien obowiązywać wiek 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Wcześniej, ze względu na charakter pracy, na emeryturę powinni przechodzić rolnicy - odpowiednio w wieku 55 lat kobiety oraz 60 lat mężczyźni.
- Konfederacja: Polacy powinni przechodzić na emeryturę w takim wieku, w jakim było to im obiecane w chwili wpłacania pierwszej składki do ZUS. Wówczas została zawarta umowa, której nie wolno jednostronnie zmienić.
Czy należy wypłacać 13. i 14. emeryturę?
- Prawo i Sprawiedliwość: Tak, powinny być wypłacane.
- Koalicja Obywatelska: Trzynastka powinna być wprowadzona na stałe i wypłacana co roku.
- Lewica: Należy zachować trzynastą emeryturę. Najniższa emerytura powinna wynieść 1600 zł, a wyższe powinny być podnoszone – na stałe.
- PSL – Koalicja Polska: Należy zastąpić dodatkowe świadczenia emeryturą bez podatku. Emeryci zyskają wówczas rocznie minimum 3000 zł. Przy 13. emeryturze mają tylko 888 zł.
- Konfederacja: Nie. A z czyich pieniędzy? Proszę wskazać, komu zabrać!
Jakie dodatkowe wsparcie należy zagwarantować seniorom?
- Prawo i Sprawiedliwość: Należy rozszerzać dostęp do darmowych leków w ramach programu Leki 75 +.
- Koalicja Obywatelska: Emeryci z 40-, 45- i 50-letnim stażem pracy powinni dostawać odpowiednio 10, 15 i 20 tys. zł w akcjach spółek skarbu państwa. Należy też wprowadzić comiesięczny czek opiekuńczy w wysokości ponad 1000 zł. Należy również wprowadzić program bezpłatnych badań przekrojowych od 50 roku życia, co 5 lat.
- Lewica: Powinny zostać przywrócone uprawnienia do emerytur i rent dla funkcjonariuszy służb mundurowych. Należy też wprowadzić bezpłatną usługę asysty dla seniorów, którzy mają problemy z funkcjonowaniem. Leki na receptę powinny kosztować maksymalnie 5 zł, a maksymalny czas oczekiwania do lekarza specjalisty to 30 dni.
- PSL – Koalicja Polska: Należy wprowadzić Ogólnopolską Kartę Seniora, uruchomić Dom Seniora w każdej gminie i wspierać Uniwersytety Trzeciego Wieku oraz Kluby Seniora. Potrzebny jest też profesjonalny system domowej opieki. I niezbędna jest zmiana programu darmowych leków (stała kwota, do której emeryci nie powinni płacić za leki).
- Konfederacja: Żadnego wsparcia nie należy zapewniać. Od tego są prywatne fundacje.