Maria Barr-Grabowska

i

Autor: Materiały prasowe/ipn.gov.pl Maria Barr-Grabowska

"Dziewczyna ze zdjęcia"

IPN szukał kobiety ze zdjęcia. Maria Barr-Grabowska zostanie pochowana dopiero 4 lata po śmierci

2022-09-28 9:23

W 2021 Instytut Pamięci Narodowej poszukiwał "dziewczyny ze zdjęcia" z 1943 roku. Dzięki internautom szybko udało się ustalić, że archiwalna fotografia przedstawia Marię Barr-Grabowską, która była żoną brytyjskiego pilota Philipa Rexa Barra, dowódcy 107. Dywizjonu RAF.

Według "Dziennika Polskiego" z 11 czerwca 1943 r.,  Maria Barr-Barczyńska trzyma w dłoniach pośmiertne odznaczenie (D.F.C. Distinguished Flying Cross) swojego męża, które odebrała osobiście z rąk króla Jerzego VI. Philip Rex Barr zginął w locie bojowym 7 listopada 1942 r. nad Belgią. Wiadomo, że Maria Barr urodziła się w Grodnie w 1923 roku, a potem mieszkała w Wilnie. Była córką Benedykta Chłusewicza (1895-1951), pułkownika wojska II Rzeczypospolitej, jednego z dowódców w bitwie o Narwik w 1940 r., który był znaczącą postacią polskiej emigracji w Londynie. Matką była Zofia z domu Iżycka-Herman, która zmarła w 1979 roku. Maria miała jeszcze brata, Stanisława (1925-2003). Swojego męża poznała w 1940 r. na polskim statku, którym był on ewakuowany po upadku Francji. W grudniu 1941 r. pobrali się w katolickim kościele w Glasgow. W czasie II wojny światowej Barr pracowała w laborantka w Instytucie Przetaczania Krwi w Edynburgu przy Polskim Czerwonym Krzyżu (produkowała suchą plazmę na potrzeby wojenne).  Śmierć jej męża oficjalnie stwierdzono dopiero w 1946 r.  Rok później Maria wyszła po raz drugi za mąż, za uczestnika wojny obronnej w 1939 r., architekta Stanisława Grabowskiego (1919-2004), bohatera II wojny światowej, oficera 1 Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka, którego ojcem był pułkownik Zygmunt Grabowski (1892-1968). Para zamieszkała w Londynie i miała syna Marka (1948-2019). Maria Barr-Grabowska zmarła w 2018 r. w Chichester w południowej Anglii, a rok później zmarł tam także jej syn. Słynna "dziewczyna ze zdjęcia" doczekała się trójki wnuków i piątki prawnuków. Niestety przez cztery lata nie odbył się jej pogrzeb. Urny z jej prochami oraz syna, Marka, nie zostały jeszcze złożone w grobie. Wszystko przez sytuację epidemiczną. Wiadomo, że w Chichester nadal mieszka jej synowa, która jest z pochodzenia Włoszką. 

Pogrzeb Marii Barr-Grabowskiej

Uroczystości pogrzebowe Marii Barr-Grabowskiej rozpoczną się o godz. 12.00 mszą świętą w kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie z udziałem wojskowej asysty honorowej. Prochy zostaną złożone w grobie jej drugiego męża, Stanisława Grabowskiego, cmentarzu Gunnersbury w Londynie. Pierwotnie planowano, by pochówek odbył się na katolickim cmentarzu św. Marii na Kensal Green, w grobowcu jej rodziców. Niestety mogiła jest w opłakanym stanie. Były prezes IPN,  dr Jarosław Szarek obiecał zaangażować się w odrestaurowanie grobu. W uroczystości udział wezmą m.in.: zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski oraz dyrektor BUWiM IPN Adam Siwek.

Pogrzeb Marii Barr-Grabowskiej łączy się także z premierą filmu dokumentalnego "Dziewczyna ze zdjęcia" w reżyserii Bogny Bender-Motyki, która odbędzie się 28 września o godz. 15.30 w siedzibie Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Londynie. Produkcję będzie można także zobaczyć na TVP Polonia (5 października o godz. 17.20).

Kryptolodzy od Enigmy i generałowie. Straty w czasie kampanii wrześniowej. Niezapomniani