Każdy opiekun osoby niepełnosprawnej otrzyma świadczenie pielęgnacyjne

Projekt Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zakłada duże zmiany zarówno w zasadach przyznawania, jak i w wysokości świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych. Koniec z podziałem na świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna. Dzięki zmianom wszystkie osoby, które zrezygnują z pracy (lub jej nie podejmą) z powodu opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, będą otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne.

Świadczenie lub zasiłek

Obecnie świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wyłącznie opiekunom niepełnosprawnych dzieci, którzy rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, by nimi się zajmować. Jednak pod warunkiem, że niepełnosprawność powstała nie później niż do ukończenia 18 lub 25 lat (gdy się uczą). Świadczenie pielęgnacyjne wynosi teraz 1200 zł i nie jest uzależnione od wysokości dochodu w rodzinie. Opiekunowie pozostałych osób niepełnosprawnych, którzy rezygnują z pracy, by zajmować się bliską osobą, otrzymują natomiast zasiłek dla opiekuna lub specjalny zasiłek opiekuńczy. Jest on jednak znacznie niższy niż świadczenie pielęgnacyjne i wynosi obecnie 520 zł na rękę (710 zł brutto). Poza tym zależy od wysokości dochodu w rodzinie - nie może być wyższy niż 664 zł na osobę miesięcznie.

Dla wszystkich opiekunów

Po zmianach zaproponowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego będą miały wszystkie osoby, które zrezygnują z pracy (lub jej nie podejmą), żeby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Obowiązuje jednak kryterium dochodowe - dochód na osobę w rodzinie nie będzie mógł przekroczyć 1 tys. zł.

Wysokość świadczenia będzie zależała od wieku osoby, którą zajmuje się opiekun:

l 1200 zł na rękę (brutto 1638 zł) w 2015 r. oraz 1300 zł (brutto 1774 zł) od 2016 r. - dla opiekunów osób, które nie ukończyły 18 lat (lub 25 lat, jeśli się uczą)

l 800 zł (brutto 1092 zł) - dla opiekunów pozostałych osób.

Emeryci też mają prawo

Na tym nie koniec zmian. Świadczenie pielęgnacyjne będą mogli dostać także emeryci i renciści. Obecnie takiej możliwości nie mają. Będzie ono wypłacane w wysokości różnicy między kwotą świadczenia a kwotą pobieranej emerytury lub renty pomniejszonych o zaliczkę na podatek dochodowy oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Gdy różnica kwot będzie niższa niż 20 zł, świadczenie nie zostanie przyznane. O taką zmianę zabiegali przede wszystkim rodzice, którzy przeszli na wcześniejszą emeryturę z powodu opieki nad dzieckiem, zanim zaczęło obowiązywać świadczenie pielęgnacyjne. W związku z tym dziś otrzymują niższą pomoc.

Dwa świadczenia

Rząd pomoże także opiekunom, którzy zajmują się więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w rodzinie. Po wprowadzeniu zmian każdy z nich będzie mógł otrzymać świadczenie, gdy zrezygnuje z pracy (lub jej nie podejmie). Obecnie osoby opiekujące się osobami niepełnosprawnymi mogą otrzymać wyłącznie jedno świadczenie, nawet jeśli obie zrezygnowały z pracy.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych, zarówno dzieci, jak i dorosłych, m.in. w razie śmierci podopiecznych, otrzymają zasiłek dla osoby bezrobotnej na takich samych zasadach jak pracownicy tracący zatrudnienie. Będą również mogli skorzystać ze staży, szkoleń, grantów i dotacji na założenie działalności gospodarczej.

Nowe zasady miały obowiązywać od 1 lipca 2015 r. Od 1 stycznia 2017 r. przewidziano coroczną waloryzację wysokości świadczenia pielęgnacyjnego. Polegać będzie ona na corocznym wzroście wysokości tego świadczenia o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zawód opiekun

Opieka nad osobą niepełnosprawną ma być traktowana tak samo jak praca na etacie. Trybunał Konstytucyjny uznał, że "zasadne jest traktowanie sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny podobnie do zatrudnienia". Czas sprawowania opieki zaliczany będzie do 365 dni w okresie ostatnich 18 miesięcy przed dniem zarejestrowania się jako bezrobotny w urzędzie pracy, co musi udowodnić osoba ubiegająca się o prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Zasiłek dla bezrobotnych dla byłych opiekunów wynosiłby 831,1 zł przez pierwsze trzy miesiące i 652,6 zł przez kolejne trzy. Osoby, które opiekowały się niepełnosprawnym członkiem rodziny krócej niż pięć lat, dostałyby 80 proc. tych kwot, a te ze stażem przekraczającym 20 lat - 120 proc.

Zobacz: Dramat polskich emerytów! Każdy z nich ma ponad 5 tysięcy złotych długu!