Jan Paweł II

i

Autor: Piotr Bławicki/SUPER EXPRESS Jan Paweł II

Wstrząsające historie

Kim byli księża z "Bielma": Saduś, Surgent i Loranc? Bohaterowie reportażu TVN 24 "Franciszkańska 3"

2023-03-07 7:59

Jak wynika z najnowszego reportażu Marcina Gutowskiego "Franciszkańska 3", który został wyemitowany w TVN 24 w ramach cyklu "Bielmo" Karol Wojtyła, gdy jeszcze był kardynałem, miał wiedzieć o nadużyciach seksualnych księży mu podległych, i je ukrywał. W reportażu pojawiły się nazwiska księży: Bolesława Sadusia, Eugeniusza Surgenta i Józefa Loranca. To oni w latach 60. mieli dopuszczać się nadużyć. We "Franciszkańskiej 3" wspomniany został także kardynał Adam Sapieha, wielki mentor Wojtyły. Kim byli duchowni?

Najnowszy reportaż "Franciszkańska 3", który został wyemitowany na TVN 24 w poniedziałek (6 marca) to wstrząsający materiał, który pokazuje, że Jan Paweł II, gdy był jeszcze kardynałem we Polsce, miał tuszować sprawy związane z pedofilią. W reportażu przygotowanym przez dziennikarza śledczego, Marcina Gutowskiego, wynika, że Karol Wojtyła wiedział o pedofilskich skandalach popełnianych przez księży mu podległych. Dziennikarz dotarł do osób, które przed laty miały powiadamiać Wojtyłę o niepokojących zdarzenia, ale też do materiałów - dominatów, świadczących o zachowaniu późniejszego papieża. W reportażu pojawia się kilka nazwisk duchownych zamieszany w skandaliczne sprawy. Mowa tu o ks. Bolesławie Sadusiu, ks. Eugeniuszu Surgencie i ks. Józefie Lorancu. Kim byli ci duchowni?

Spis treści

  1. Kim był ks. Eugeniusz Surgent? 
  2. Kim był ks. Józef Lorenc? 
  3. Kim był kardynał Adam Sapieha? Ważna postać krakowskiego kościoła

CZYTAJ: Kiedy i gdzie oglądać odcinek "Bielma" "Franciszkańska 3" o Janie Pawle II w TVN24?

Ks. Bolesław Saduś, był znajomym Karola Wojtyły. Od 1960 roku ks. Saduś zajmował w kurii stanowisko referentem ds. nauczania religii w całej archidiecezji krakowskiej, uczył też religii. W czasie prowadzenia katechezy miał dopuszczać się niestosownych zachowań wobec chłopców. Jak wynika z reportażu, miał być przenoszony do różnych parafii, a w końcu wyjechał do Austrii, tam w miejscowości Gaubitsch został proboszczem. Miał też figurować w aktach SB jako agent. Gutowski, autor reportażu "Franciszkańska 3" z cyklu "Boelmo" rozmawiał z starszym mężczyzną, który w dawnych lata pracował w kurii, który zapytany o to, dlaczego ks. Saduś został wysłany do Austrii, odparł: - On był też, że tak powiem, kochający inaczej (…). To znaczy takie dewiacje seksualne wobec chłopców (...) Potem to wszystko wyszło i wyjechał (...). Matki zaczęły się odzywać i wtedy przenieśli go po prostu, wyjechał do Austrii na koniec.

Kim był ks. Eugeniusz Surgent? 

Drugim wspomnianym w reportażu księdzem jest Eugeniusz Surgent. Miał on przez lata molestować dzieci w małopolskich parafiach, w których pracował. On także zmieniał miejsce pracy, był przenoszony z parafii do parafii. Marcin Gutowski udał się do wsi Sól-Kiczora w Beskidzie Żywieckim, gdzie ksiądz Surgent pracował od 1971 do 1973 roku. Tam rozmawiał z osobami, które miały być molestowane przez duchownego. Jeden ze świadków opowiadała w reportażu: -  Kiedy się o wszystkim dowiedziałem, pojechałem do kurii. Wojtyła wtedy był jeszcze. Najpierw byłem przyjęty przez kanclerza kurii, później on powiadomił biskupa Wojtyłę. No i rozmowa była... (…) Wojtyła najpierw chciał się upewnić, czy to nie jest jakiś blef czy coś, czy to jest prawda. A kanclerz powiedział mi, że znów to samo zrobił, co na wszystkich innych parafiach. Potem (…) biskup Wojtyła prosił, żeby tego nigdzie nie zgłaszać, że on się tym zajmie, czy jestem w stanie to uciszyć, tę sprawę - opowiada. Jak czytamy na tvn24, również dokumenty z IPN mają potwierdzać sprawę ks. Surgenta: - Potwierdzają one też, że krakowska kuria wiedziała, że Surgent molestował przynajmniej jednego chłopca w 1969 roku, a więc dwa lata przed tym, jak Wojtyła wysłał go do Kiczory. W sierpniu 1973 roku Surgent został aresztowany, a później skazany na trzy lata więzienia. Pozostał czynnym księdzem aż do dnia swojej śmierci w 2008 roku - czytamy.

Kim był ks. Józef Lorenc? 

Kolejnym bohaterem "Franciszkańskiej 3" jest ks. Józef Loranc. Uczył religii w niewielkiej wsi Mutne. Tam miał wykorzystywać dziewczynki z klas 1-5 szkoły podstawowej. Ks. Lorenc za swoje czyny został zatrzymany, trafił do więzienia. Stało się to po tym, gdy Karol Wojtyła, do którego dotarły informacje o paskudnych czynach duchownego, zdecydował się odwołać go z parafii i wysłać do klasztoru, tam Lorenc został zatrzymany. W 1970 r. ks. Lorenc został skazany na dwa lata więzienia, a wyszedł po roku. Następnie trafił do parafii w Zakopanem, ale nie mógł już uczyć. W kolejnych latach trafił m.in do Chrzanowa, tam został kapelanem w szpitalu, w którym leczone były również dzieci. Przypomnijmy, że o sprawie duchownego w zeszłym roku pisali dziennikarze "Rzeczpospolitej". - Z materiałów archiwalnych, do których dotarliśmy, wynika, że w jego przypadku kard. Wojtyła podjął błyskawiczne, zgodne z kodeksem prawa kanonicznego (KPK), decyzje. I choć potem stopniowo uchylał ciążące na nim kary kościelne i okazywał mu daleko idące miłosierdzie, to jednak zachowywał czujność” – zaznaczali dziennikarze Tomasz Krzyżak i Piotr Litka.

Kim był kardynał Adam Sapieha? Ważna postać krakowskiego kościoła

W reportażu "Franciszkańska 3" wyemitowanego na TVN 24 z cyklu "Bielmo" jest też mowa o kardynale Adamie Sapiesze. Nazywany był on "księdzem niezłomnym". Był biskupem krakowskim w latach 1911–1951 (od 1926 arcybiskupem metropolitą), był senatorem I kadencji w II Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1922–1923. Przez wielu historyków uznawany za jedną z czołowych postaci kościoła polskiego. Pochodził z rodziny książęcej. Jednak i na jego życiorysie pojawia się ogromna rysa, z dokumentów IPN, jak donosi reportaż Gutowskiego, Sapieha miał molestować młodych księży i swoich podwładnych. W jego przypadku, co warto nadmienić, chodzi o przypadki molestowania osób dorosłych, nie zaś nieletnich.  

Ks. Isakowicz-Zaleski ostro o postawie papieża Franciszka Szkodzi Kościołowi
Sonda
Czy po emisji "Franciszkańskiej 3" reportażu z cyklu "Bielmo" Twój stosunek do postaci Jana Pawła II uległ zmianie?